Wat een mooie dag was dit!
Om het met de woorden van Prof. Jean-Pascal van Ypersele te zeggen: wat een “rijke” dag was dit! Inderdaad, het was een “rijke” dag: rijk aan sprekers, rijk aan inhoud en voortreffelijk georganiseerd.
Op vraag van Les Grandparents pour Le Climat, die de dag mee organizeerden, werden er bijkomende helpende handen gevraagd aan de Grootouders voor het Klimaat. Daar gingen we graag op in. Vele handen maken immers het logistieke werk licht en meteen konden we ook het mooie inhoudelijke programma volgen. Zowel de Grandparents pour le Climat (Thérèse Snoy) als de Grootouders voor het Klimaat (Marleen De Vry) kregen bovendien het podium om onze werking voor te stellen en Jean-Pascal van Ypersele te feliciteren. Thérèse kreeg na haar oproep tot meer klimaatactie zowaar een daverend applaus van de aanwezige jongeren; kippenvel!
De locatie was uitermate geschikt en vlot bereikbaar, de innerlijke mens werd kwalitatief en duurzaam verzorgd. Er werd vlot gewisseld tussen (snel gesproken) Frans en Nederlands en via headphones kon iedereen in beide talen volgen dank zij de simultaanvertaling. De conferentie werd gestreamd door het team van Vinz Kanté (LIMIT) en was life te bekijken op YouthAndClimatFuture.be. Hier zullen ook de presentaties en relevante video’s ter beschikking komen. Ten zeerste aanbevolen!
Spin in het web van de conferentie was (GVK-ambassadeur) Jean-Pascal van Ypersele, die de regie in handen had. Zelden iemand gezien die zo zichtbaar en onzichtbaar tegelijk de touwtjes in handen houdt om een rijk gevuld dagprogramma vlekkeloos en strak binnen de timing te laten afwikkelen.
In een wervelend tempo passeerden gedurende de dag de ene na de andere eminente spreker de revue: Het Rapport van het Klimaat Panel (2019) door Leo Van Broek en Jean-Pascal van Ypersele, de inzet van de VN jongerenvertegenwoordigers Klimaat en Duurzame Ontwikkeling, de Vlaamse Jeugdraad en Forum des Jeunes (alle drie knappe en bijdetijdse studenten), bijdragen over de stand van zaken en wat er nog moet gebeuren van Jérome Meessen (Climact), Nicolas Van Nuffel (CNCD/11.11.11 en voorzitter van de Klimaatcoalitie), Claire Nouvian (“L’Océan, le grand oublié”).
Warme video-boodschappen kwamen van Adelaïde Charlier, Anuna De Wever, Kate Raworth (donuteconomie) en Minister Zakia Khattabi.
De jonge vervanger van Pierre Larrouturou (Member of European Parliament, expert financiering Green Deal) en Bruno Colmant (economisch en financieel expert) waarschuwden ons tussen neus en lippen voor de gevolgen voor het Europees klimaatbeleid bij een verschuiving naar rechts bij de Europese verkiezingen.
“A nous de bouger! Engageons-nous pour faire monter une force progressiste au Parlement européen. S’il fallait choisir un moment pour agir c’est maintenant.”
Uit de rijke inhoud plukken we een mooi nadenkertje over het instellen van beleidsmaatregelen, heel toepasselijk als je kijkt naar het boerenprotest, de gele hesjes, of het impact van klimaatmaatregelen op kwetsbare groepen en mensen in armoede:
- Niet tegen ons (bvb. de gele hesjes voelden zich in de kou gezet, na jaren van afbraak van rurale publieke dienstverlening)
- Niet zonder ons (eerst dialoog met alle betrokkenen en inspraak over hoe een bepaald doel te bereiken)
- Niet alleen ons (de verdeling van lasten en lusten moet rechtvaardig aanvoelen; kijk eerst naar de uitstoot van de rijkste groepen/landen…)
Na de lunch pleitte Prof. Hans Bruyninckx (voormalig directeur van het Europees Milieuagentschap) voor een systeemverandering waarbij we op een andere manier omgaan met de ‘earth systems’. Hij wees op de historische betekenis van de Europese Green deal (die we moeten versnellen, zonder pauzeknop en op de grote domeinen die we moeten uitfaseren. Hij somde een lijstje op van redenen en tendensen die ons optimistisch kunnen stemmen. Of beter nog, vastbesloten.
Ter verzorging van ons mentaal welzijn was er een troostend samenzanginterludium en gaf Martine Capron, psychotherapeute, ecopsychologe en echtgenote van Jean-Pascal van Ypersele, een lezing over Eco-angst en voorwaarden voor hoop. Meteen werd weer duidelijk dat achter iedere sterke man een sterke vrouw staat en omgekeerd. Ze pleitte voor de overgang van een samenleving gebaseerd op industriële groei, naar één die zorg draagt voor het leven: “Moins de biens, plus de liens”. En ze toonde ons drie cirkels: één van actie en resistentie, één van een hoger bewustzijn, en één van een nieuwe zorgzame en solidaire sociale organisatie.
Hoogtepunt van de dag was het voorzittersdebat. 5 jaar na de schoolstakingen in 2019 en 4 maanden voor belangrijke verkiezingen in België en Europa kregen jongeren de kans om prangende vragen te stellen aan de aanwezige partijvoorzitters of hun vervangers. Jean-Pascal van Ypersele kreeg het voor elkaar om alle Belgische partijen samen op het podium te krijgen, behalve de NVA die niet was ingegaan op de uitnodiging. Voor alle duidelijkheid, Vlaams Belang was expliciet niet uitgenodigd.
Aanwezig waren (in alfabetische volgorde): Robrecht Bothuyne (CD&V). Georges-Louis Bouchez (MR), Frederik Ceulemans (VLD), Jean-Luc Crucke (Les Engagés), Melissa Depraetere (Vooruit), François De Smedt (Défi), Jos D’Haese (PVDA/PTB), Paul Magnette (PS), Nadia Naji (Groen) en Jean-Marc Nollet (ECOLO).
De vragen werden in de namiddag workshop-gewijs voorbereid door 50 jongeren. Er werd hard en ernstig gewerkt en uiteindelijk werden 10 vragen geselecteerd. Intussen konden de deelnemers aan de Conferentie, ouder dan 30, de tijdelijke tentoonstelling ANIMALIA bezoeken.
Het voorzittersdebat werd strak gemodereerd door Nic Balthazar en Béatrice Delvaux. Op de gesloten vragen mocht enkel ja of neen geantwoord worden via een groen of rood bordje. Om te antwoorden op de open vragen kreeg iedereen 1 of 2 minuten zodat niemand het debat kon domineren en duidelijke standpunten moesten ingenomen worden. Opvallend was dat iedereen zich aan de spelregels hield en er breed consensus was over bv. het belang van een adequaat openbaar vervoer, beschikbaarheid van energiezuinige woningen , het afschaffen van bedrijfswagens, belasting op kerosine, burgerpanels, burgerlijke ongehoorzaamheid, … . Een mens vraagt zich af waarom dit alles politiek nog niet is afgeklopt. Storend waziger werd het als het ging over het verschillend politieoptreden bij klimaatacties versus deze bij het boerenprotest.
Benjamin Van Bunderen Robberechts mocht namens de jongeren afsluiten. Zijn queeste om een europese/nationale herdenkingsdag voor klimaatslachtoffers in te stellen, had net ervoor alleen maar groene bordjes gekregen.
Groots was het groepsfotomoment waarbij alle jongeren samen met Jean-Pascal Van Ypersele en de aanwezige partijvertegenwoordigers op het podium stonden. Een beeld van hoop. Beklijvend was ook de afsluitende dansvoorstelling door “Bal spécial”, een jongerengroep uit Luik.
Na het dagprogramma werd de rijke carrière van Jean-Pascal Van Ypersele door vele sprekers belicht.
Nooit een feesteling gezien die zo gelukzalig kon luisteren naar de loftuitingen maar tegelijk wel als een duracelkonijn (excusez le mot) bleef rondhuppelen om iedereen (life of telefonisch) vriendelijk te woord te staan. Wat een energie! Hij stopt nog niet met zijn klimaatengagement, dat heeft hij meerdere keren benadrukt! Gelukkig maar! Bij deze buigen we eens diep, en doen we onze hoed of (of nog beter, onze GvK-pet) voor het levenswerk van Jean-Pascal van Ypersele!
Ria Gielis en Dirk Van der Roost
Lieve Mensen,
Met waardering en dankbaarheid lees ik dit bijzonder goed verslag.
Zodra de voordrachten beschikbaar zijn, zal ik graag een en ander opnieuw beluisteren, en hoop ik dat nog veel mensen die er niet bij konden zijn, hier ook die zo belangrijke informatie en aanbevelingen kunnen vinden.
Als medehelper voor de GvK was het een voorrecht om deze dag te mogen meemaken, maar ook een dag die sterk ‘raakte’ en nog maar eens de dringende noodzaak om door te gaan met al wat nog mogelijk is om het tij te keren, tegen beter weten in.
Ik sluit me graag aan bij dit verslag om Jean Pascale Van Ypersele te bedanken voor deze zeer bijzondere dag?