Simon-De-Schepper-5CC-700x394 AA

Een wereld van verdoken slavernij – Luc Vankrunkelsven

Slavernij is niet alleen een verschijnsel van 2000 jaar geleden of van de laatste vijf eeuwen met de slaven-driehoek Europa-Afrika-Amerika. Wereldwijd hebben er nu meer mensen met nieuwe vormen van slavernij te maken dan in de tijd van de gedeporteerde Afrikaanse slaven. Denk maar aan de wantoestanden in vele Europese slachthuizen en in de transportsector. Ook de planeet zelf wordt tot slaaf gemaakt en uitgebuit. Onze industriële landbouw en onze veevoederafhankelijkheid van Brazilië zijn immers direct verantwoordelijk voor zowel de sociale als de ecologische vernietiging daar.

Goed om weten is dat in Brazilië de slavernij pas in 1890 officieel werd afgeschaft, extreem laat dus. Omdat ongeletterden ook daarna niet mochten stemmen, bleven de armen van het land een hele eeuw lang, d.w.z. tot 1989 uitgesloten van de verkiezingen. “De arbeidsrelaties bleven daardoor de hele vorige eeuw inhumaan, vooral tussen landeigenaren enerzijds en landarbeiders en landloze boeren anderzijds. Er zijn talloze getuigenissen van extreem sociaal geweld in de noordoostelijke suikerregio’s, waarbij landeigenaren het staatsapparaat gebruikten om stakingen te onderdrukken, lonen te verlagen en landarbeiders onbeperkt uit te buiten,” aldus Thomas Piketty in zijn recentste studie. Toch is er hoop en veerkracht.

In zijn derde boek vol ontmoetingen schetst Braziliëkenner Luc Vankrunkelsven de menselijke drama’s die zich afspelen in de Cerrado, een van de armste regio’s van het land.  

Pelgrim op de wegen van een ongelijke wereld,
geplunderd door de winst en de ambitie van het kapitaal,
Van de kracht van de grootgrondbezitters, weggejaagd en zonder plaats.
Ik weet niet meer waar ik naar toe moet lopen.
Uit hoop, klamp ik me vast aan de ‘mutirão’. (1)

Nu het door de corona lockdown niet mogelijk is om in levende lijve een boekpresentatie te geven, interviewde MO*-journaliste en derdewereldkenner Alma De Walsche auteur Luc Vankrunkelsven online. Bekijk hier het boeiende gesprek tussen beide ambassadeurs van de Grootouders voor het Klimaat.


Dirk Barrez publiceerde inmiddels een uitgebreide boekbespreking van Een wereld van verdoken slavernij op de website van Pala.

Dominique Minten schreef over de Cerrado dit artikel in De Standaard.

Auteur Luc Vankrunkelsven gaf onlangs een lezing voor de Universiteit voor de Derde Leeftijd van de KULeuven. Het filmpje van deze lezing vind je via deze link.

Kerknet publiceerde een interview met auteur Vankrunkelsven over de ‘inwijdingsreis’ die zijn boek beschrijft.

Het filmpje van de boekvoorstelling in Gent, met sprekers Myriam Dumortier en Luc Vankrunkelsven vind je hier.


Heb je belangstelling om het boek te bestellen, dat kan via: wervel.be  of via dezondvloed.be.

Als je voor minstens 20 € lid wordt van de Grootouders voor het klimaat kan je dit boek er gratis bijkrijgen. Hier te regelen. 
(De Grootouders voor het Klimaat worden uitvoerig voorgesteld in het boek.)

 

 


Patrick Hermann, Belgisch ambassadeur in Brasília en vanzelfsprekend nauw betrokken bij het lot van Brazilië en de Brazilianen, schrijft over Een wereld van verdoken slavernij: “Brasília, Chapecó, Florianópolis, Xingú, Cuiabá, Curitiba … Het boek “een wereld van verdoken slavernij”, lijkt misschien een gids of een reisverslag. Dat is het niet. Eerder een speurtocht naar onrecht of het verhaal van een afdaling in de afgrond. Net als in zijn vorige boeken beschrijft Luc Vankrunkelsven, Norbertijnse broeder en ambassadeur van de “grootouders voor het klimaat”, met mededogen – maar zonder concessie – de verwoestingen die hebzucht, uitbuiting en vervuiling aanrichten in dit Brazilië waar hij zo veel van houdt. In het bijzonder vestigt hij de aandacht op de drie grote, bedreigde biotopen en hun traditionele bewoners: Amazonewoud, Pantanal en Cerrado. In een wereld waarin wetenschap, natuur en mensen lijken te moeten wijken voor het genereren van rijkdom, toont Luc zijn frustraties, maar geeft hij ook een boodschap van strijd en hoop. Hoop op toename van duurzame landbouwpraktijken, strijd voor nieuwe allianties. Zijn boek opent met slavernij, in Brazilië maar ook in Europa, en eindigt met een andere dienstbaarheid, groot en mooi deze, die van het huwelijk : ‘De traditionele volkeren van de Cerrado hebben me deze reis getrouwd. Hun strijd en resistentie raken me, trouwen me.(Een drievoudig trouwen, tekst 7-10-2019)

Een onmisbare en urgente blik op Brazilië vandaag, èn op onszelf.”

 


Vind hier meer over Een wereld vol verdoken slavernij, Voeten in Braziliaanse aarde en De kikker die zich niet laat koken, allemaal boeken van Luc Vankrunkelsven over het leed en de veerkracht van de armste Brazilianen.

(1)Mutirão = elkaar helpen bij de oogst, solidariteit

Foto bovenaan: Simon De Schepper


 

Toeval of niet, tegelijk met Een wereld van verdoken slavernij kwam ook de indringende film Pureza uit van regisseur Renato Barbieri, een mogelijke Oscar-winnaar.

“Begin jaren 90 in een klein stadje in de noordoostelijke Braziliaanse staat Maranhao: op zoek naar een beter leven gaat Abel, die uit een arme achtergrond komt, op weg naar de goudmijnen in het Amazonegebied. Zijn moeder Pureza wachtte maandenlang op een teken van leven van Abel – tevergeefs. Uiteindelijk gaat Pureza op eigen houtje op pad, zoekt naar aanwijzingen en huurt een kok in op een enorme boerderij omdat ze vermoedt dat Abel daar is. Wat ze aantreft is een wereld vol onderdrukking en onmenselijke slavenarbeid waar ze nooit van had kunnen dromen. De wanhopige moeder wordt een activist.

Het schandalige verhaal dat de Braziliaanse regisseur Renato Barbieri in anderhalf uur vertelt, is gebaseerd op echte gebeurtenissen. “Brazilië was een van de laatste landen in de westerse wereld die de slavernij in 1888 afschafte, maar het was zeker niet een schone lei”, legt de 62-jarige uit. “De dag na de afschaffing begon de geschiedenis van moderne slavernij die tot op de dag van vandaag voortduurt.” Meer in deze bijdrage van DW.com

 


Er was over het boek ook een webinario met en voor Brazilianen. In het Portugees dus. Wil je die webinario van 5 november nog eens beluisteren? Dat kan via dit filmpje. Meer over de inhoud en de sprekers op onderstaande flyer.

 

 

Reactie toevoegen

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met * .