20220915_Pakistan_PR Unicef

Klimaatcynisme? Daar passen we voor!

Klimaatcynici willen doortastend klimaatbeleid uitstellen

GvK is blij met de toestemming van hun ambassadeur Jan Mertens en van Dirk Holemans, respectievelijk voorzitter en coördinator van Sociaal-ecologische denktank Oikos, om hun repliek op het klimaatsceptisch discours, op 9 mei verschenen in DM, te mogen publiceren op de GvK-website.

Afbeelding: Overstromingen Pakistan 2022 © Unicef

De Leuvense geoloog Manuel Sintubin is helder in zijn redenering (Zeven jaar om de planeet te redden? DM 4/5). Die komt hierop neer: laten we nu eindelijk aanvaarden dat “we inderdaad het globale koolstofbudget voor 1,5°C of zelfs 2°C opwarming overschrijden”. Want een ambitieus beleid van drastische emissiereductie, dat zou leiden tot de “complete ineenstorting van de huidige wereldorde”. U leest het goed.

Sintubin valt daarbij de partijcovoorzitter van Groen aan, wat de aandacht moet afleiden van wat er in IPCC-rapporten staat. De tekst ervan, voorbereid door duizenden wetenschappers en goedgekeurd door vertegenwoordigers van regeringen, is nochtans helder: ‘klimaatverandering is een bedreiging voor het menselijk welzijn en voor de gezondheid van de planeet. Er is een zich snel sluitend venster qua opportuniteit om een leefbare en duurzame toekomst voor iedereen te verzekeren. De keuzes en acties gedaan in dit decennium zullen een impact hebben nu en voor de komende duizenden jaren.”  De IPCC rapporten benadrukken de nood aan systeemverandering. Technologie volstaat niet.

Sintubin verwerpt dus de conclusies van duizenden klimaatwetenschappers. Hij stelt voor om de komende decennia nog veel broeikasgassen uit te stoten, om die dan “zeker in de tweede helft van deze eeuw … massaal en actief uit de atmosfeer” te halen. Daarvoor rekent Sintubin op technologieën die zich “nu nog in experimentele fase of nog op de tekentafel” bevinden. Net als andere ‘klimaataanpassers’ moeten we ons nu vooral bezighouden met adaptatie en is het niet haalbaar om milieuverspillende levenswijzen in vraag te stellen.

Wie vindt dat we alleen maar iets kunnen doen wanneer het ‘haalbaar en betaalbaar’ is, is blind voor het toenemend klimaatlijden.

Het is een pijnlijke paradox dat Sintubin vindt dat we niet maximaal moeten inzetten op snelle uitstootreductie, want dat zou voorbijgaan “aan de dringende nood voor het globale Zuiden om zich aan te passen aan de snel opwarmende wereld”. Benieuwd wat de mensen van Pakistan van zo’n redenering vinden. In november overstroomde al een derde van het land door klimaatregens. Eerst wachten tot het land binnen tien jaar volledig overstroomt? Nochtans is de wetenschap duidelijk: hoe meer we blijven uitstoten de komende jaren, hoe onleefbaarder het wordt. Het is juist omwille van de bekommernis voor de mensen in het globale Zuiden dat wij hier onze ecologische gulzigheid moeten aanpakken. Wie vindt dat we alleen maar iets kunnen doen wanneer het ‘haalbaar en betaalbaar’ is, is blind voor het toenemend klimaatlijden.

En bovendien: als wetenschapper leest Sintubin toch ook de artikels over tipping points of omslagpunten? Hoe meer we uitstoten en de aarde opwarmt, hoe groter de kans dat we op onomkeerbare wijze de stabiele aardsystemen die ons leven mogelijk maken, onderuithalen.

We zijn blij dat we niet tot de groep behoren die getuigt van dit ongezien defaitisme. Want het voorstel van Sintubin betekent ons neerleggen bij het huidig onrechtvaardig economisch model, dat we dan aanvullen met nieuw te ontwikkelen technologieën. Terwijl de oplossingen voor het grijpen liggen: grootschalig inzetten op het isoleren van huizen en de massieve uitrol van hernieuwbare energie, promoten van een meer plantaardig dieet, de uitrol van performant openbaar vervoer. Al die zaken, daar kunnen we vandaag mee starten.

Zowat elke klimaatwetenschapper benadrukt hoe belangrijk het is om te vechten voor elke tiende graad °C minder opwarming. Het is een misvatting dat er een eindeloze marge voor adaptatie bestaat. Het is echt gokken met de toekomst om nu in te zetten op een technologie die in de toekomst misschien kan werken. In het IPCC-rapport staat die grote CO2-stofzuiger waar Sintubin in gelooft op de laatste plaats van opties voor versnelde klimaatactie. Laten we dus eerst inzetten op de succesvolle opties die er nu al zijn.

Dat is natuurlijk de crux van het verhaal. Zijn we bereid om werk te maken van een ander welvaartsmodel binnen planetaire grenzen? Het is perfect mogelijk te komen tot een levensstijl die past binnen een traject naar 1,5°C, met de technologie die we nu hebben. Dat betekent dat we beter en hoopvoller gaan leven, want we weten dat we het uitzicht op een waardig leven voor mensen aan de andere kant van de planeet en voor onze kleinkinderen niet beletten.

En dan is er dat verwijt dat zij die ervoor pleiten om te doen wat ook IPCC-rapporten schrijven – de volgende jaren volop inzetten op emissiereductie – ‘klimaatvertragers’ zouden zijn. Dat is gewoon groteske onzin. Die maatschappelijke groepen en politici in allerlei partijen die vragen om alles in te zetten op emissiereducties zijn ook die groepen die al decennia een ambitieus rechtvaardig klimaatbeleid nastreven. Die partijen (tot in de Vlaamse regering) die zeggen dat we nu vooral niet te veel moeten doen omdat het ‘te moeilijk’ is of omdat we onze gulzige ‘verworven’ levensstijl niet in vraag mogen stellen hebben al jarenlang elk ernstig klimaatbeleid tegengehouden. Vertraagd dus.

Een goede grootouder zijn voor onze kleinkinderen betekent in de volgende jaren elke dag elke kans grijpen om een rechtvaardig antwoord te geven op de klimaatcrisis. We passen voor het klimaatcynisme dat de consequentie is van de strategie van de klimaataanpassers.

Reactie toevoegen

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met * .