Heel Europa pesticidenvrij laten eten, volgens de Franse denktank Iddri is dat perfect haalbaar, zelfs vóór 2050. Of het ook kan voor de hele wereld is een andere vraag. Veel mensen zijn immers chronisch ondervoed, anderen kampen met obesitas. Voor al die mensen voldoende gezond en gevarieerd voedsel produceren, is geen sinecure. Westerlingen moeten voor hun gezondheid alvast meer groenten, noten en granen eten en veel minder vlees en suiker consumeren, zo blijkt. Maar laat dat gezonde dieet nu net ook oer-ecologisch zijn!
Eerst het goede nieuws voor Europa. Onze landbouw laten draaien zonder synthetische meststoffen en pesticiden en met minimale methaanuitstoot is perfect mogelijk en bovendien een belangrijke opsteker voor onze natuur en biodiversiteit. Dat laat Iddri weten in een studie die op 16 april is gepubliceerd. Kwaliteitsvol en klimaatvriendelijk voedsel en milieu-bescherming sporen zelfs perfect! We hoeven niet eens echt veggie te gaan. Wel moeten we naar veel minder vlees en beduidend meer granen, noten en groenten. Grofweg komt dat neer op een beefburger en twee porties vis per week, naast dubbel zoveel peulvruchten en noten als we gewend zijn. Een dagelijks glas melk, wat kaas en boter en twee eieren per week zijn oké. Voor onze gezondheid is dit menu ideaal. Voor de intensieve veeteelt natuurlijk niet. Die is nu verantwoordelijk voor grote hoeveelheden methaangas en voor massale ontbossing voor veevoederteelt in de tropen. Herkauwers laten we daarom het best grazen op moeilijk cultiveerbare natte of juist stenige gronden, b.v. in natuurgebieden, waar gevarieerd en kruidenrijk voedsel is en extra veevoeder niet hoeft als we de populatie goed beheren. We kunnen daar ook extra heggen en inheemse bomen aanplanten, goed voor de biodiversiteit. Voor de veeteelt is dit een drastische transitie. Toch geeft dit dieet lokale vleeswaren van hoge kwaliteit juist een boost. Herkauwers in natuurgebied laten grazen is overigens een winwin operatie. Op betere bodems telen we dan diverse soorten granen, peulvruchten, noten, groenten en fruit. De experten stellen dat de hele EU hiermee in 2050 kwaliteitsvol en gevarieerd zal eten, terwijl we toch nog granen, melkproducten en wijn zullen kunnen uitvoeren!
Op wereldschaal is het verhaal iets complexer omdat 820 miljoen mensen nu permanent honger lijden en nog eens 2 miljard ondervoed zijn. Eén persoon op vijf overlijdt hierdoor vroegtijdig. Daarnaast lijden ook 2 miljard mensen aan obesitas. Voor een goede gezondheid is gemiddeld 2500 calorieën per dag nodig. Vandaar dat we veel minder rood vlees en suikers moeten gaan eten en veel meer groenten, fruit, noten en peulvruchten. Wij in de EU moeten naar vijf maal meer noten en peulvruchten en een kwart van het rood vlees dat we nu verorberen. Rood en bewerkt vlees verhogen trouwens het risico op dikkedarm- en sommige maagkankers. Elk bord eten zou daarom voor de helft uit groenten en fruit en voor een derde uit volle granen moeten bestaan. Dit ideale planetaire menu, uitgedokterd door epidemiologen, lijkt – toeval of niet – sterk op het menu van de vele eeuwelingen op het Japanse eiland Okinawa. Gegarandeerd gezond dus en ook prima voor de biodiversiteit omdat lokale plantensoorten er een belangrijke rol in spelen. Oerwouden kappen om veevoeders te telen, hoeft dan helemaal niet meer. Hoog tijd dus om met z’n allen lekker, gezond en klimaatvriendelijk te gaan eten!
Meer weten? Lees Gérard, M., Nourrir l’Europe sans pesticides, un objectif réaliste, Le Monde, 19-04-2019 en Food in the Anthropocene: the EAT–Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems, The Lancet, 16-04-2019.
Reactie toevoegen