(Her)bekijk deze webinar:

Klimaatverandering symptoom van een zieke economie

Wereldwijd worden we geconfronteerd met twee problemen: de toenemende ongelijkheid en de klimaatverandering. Beide zijn het gevolg van een uit de hand gelopen vrijemarkteconomie, die ons vandaag letterlijk ziek maakt (tien procent van de actieve bevolking is langdurig ziek) en die morgen grote delen van de planeet onleefbaar dreigt te maken
Anders gesteld: het terugschroeven van de CO2 uitstoot volstaat niet als oplossing, en kan in het allerslechtste geval de problemen nog doen toenemen. Het is belangrijk een juiste probleemanalyse te maken om tot juiste oplossingen te komen. De kennis daarover is er reeds, maar wat er ontbreekt, is een mentaliteitswijziging inzake mens- en maatschappijvisie. We moeten het over ideologie hebben! Dat is de stelling die Paul Verhaeghe zal toelichten in zijn webinar.

Paul Verhaeghe onderzoekt sedert 2000 de explosieve groei van het aantal psychische stoornissen en het verband met maatschappelijke veranderingen. Er kwam veel belangstelling voor zijn onderzoek naar de relatie tussen burn-out en depressie en de arbeidsorganisatie. In 2012 lokt Paul Verhaeghe een opgemerkte discussie uit met zijn boek “Identiteit”. Daarin beschrijft hij hoe onze identiteitsontwikkeling wordt bepaald door het maatschappijmodel waarin we leven.
Paul Verhaeghe is van opleiding klinisch psycholoog, van vorming psychoanalyticus en is Prof. em. van de Gentse Universiteit. Hij is ook ambassadeur van de Grootouders voor het Klimaat.

Webinar met Paul Verhaeghe op maandag 20 maart: wachtkamer vanaf 10.45, start om 11u tot 12 u.
Hier inschrijven
Als je inschrijft krijg je ten laatste op 19 maart de link. Deze webinar is gratis en staat open voor iedereen. Verwittig geïnteresseerden uit je netwerk.

Deze webinar (en alle vorige) vind je ook op de vimeo-pagina van de Grootouders en op het YouTubekanaal van de Grootouders voor het klimaat. Op die kanalen staan nog andere films i.v.m. klimaat van GvK en anderen. Interessant om eens in te snuisteren…

Vragen vooraf gesteld enantwoord van Paul Verhaeghe

Bij hun inschrijving stelden een aantal mensen al vragen. Paul Verhaeghe gaf al een antwoord op tijdens de webinar nieuwe vragen te kunnen beantwoorden. De antwoorden zijn cursief.

Hoe kunnen we de zo noodzakelijke bewustwording van onze eenheid, onze verbondenheid met de natuur bewerkstelligen – en dit op grote schaal?

Onderwijs, onderwijs, onderwijs!

Lees:

https://boekenblog.paulverhaeghe.com/merlin-sheldrake/

https://boekenblog.paulverhaeghe.com/suzanne-simard/

Is denken vanuit de ideologie niet te ideologisch gedacht?

In het boek “Onbehagen” is mijn uitgangspunt een wetenschappelijke analyse van onze maatschappij; het resultaat van een dergelijke analyse is dat je uitmondt op de ideologische onderbouw van de maatschappij, en bijgevolg zelf voor ethische keuzes komt te staan, bij voorkeur in volle bewustzijn van de consequenties van je keuze.

Hoeveel tijd (jaren) hebben we nog om de zaak tav de klimaatverandering recht te trekken…. denkend aan Christophe Béchu (min. Ecologische transitie in Frankrijk): “We moeten de waarheid onder ogen zien en uit de ontkenningsfase geraken en ons voorbereiden op een opwarming van 4°C (met desastreuze gevolgen).

Deze voorspelling laat ik over aan klimatologen. Wat steeds duidelijker wordt: veel korter dan we denken.

Is er al gekeken naar het verband tussen de genoemde symptomen en de ingebakken incentives van het huidige geldsysteem?

Ja hoor, daar zijn zeer veel publicaties over, zowel boeken (bvb https://boekenblog.paulverhaeghe.com/arthur-en-jarmo-berkhout/) als artikels.

Terug te vinden onder meer via https://www.oikos.be en https://www.sampol.be

De organisatie van onze economie stuurt voor een groot stuk ons onduurzame gedrag. Het zorgt ook voor een immense kloof tussen arm en rijk. Welke alternatieven bestaan er al?

Kringloopeconomie. Lees Jason Hickl: https://boekenblog.paulverhaeghe.com/jason-hickel/

Dat idee was er al in de jaren ’70, maar is zorgvuldig weggelobbyd, zie https://boekenblog.paulverhaeghe.com/geert-buelens/

Waarom is er geen ethisch label op producten voorzien. Een label die de duurzaamheid en héél de productieketen in kaart brengt. De lijst, opgesteld door experten in milieu en arbeidsethiek wordt door elke producent van de productieketen ingevuld. Een onafhankelijke commissie van de overheid controleert elk ingevuld punt van de lijst. Communicatie met mensen in heel de productieketen zou moeten mogelijk zijn met de sleultaal of brugtaal Esperanto. Een ethisch label kan de vrije markt veranderen naar een “geleide” vrij markt.

De multinationals hebben daar geen enkel belang bij en werken dit tegen. De EU doet pogingen in deze richting. Een dergelijk label bestaat bijvoorbeeld al voor beleggingen.

Veel jonge mensen zijn stuurloos. De overvloed aan informatie – waarvan dan nog een belangrijk deel fake is – maakt hen angstig. Zie kijken de andere kant op, puur uit survival-drang. Hoe vinden wij naar hen toe een juiste balans tussen informatie en zinvolle motivatie? Hoe maken wij hen duidelijk dat actie ondernemen een effectief medicijn is tegen wanhoop?

De recente geschiedenis toont dat het omgekeerd verloopt: het zijn de jongeren, zelfs scholieren, die de volwassenen overtuigd hebben van het probleem. Het zijn vooral de ouderen die moeten overtuigd worden!

Ik heb zelf een hele moeilijke tijd gehad toen bleek dat niemand (weinig) mensen doorhadden (hebben) dat we echt andere waardes moeten toekennen aan alles en iedereen (ik had n lokale politieke opgericht) door een andere leefstijl aan te wenden en te bepleiten, wat als heel belerend en vaak als vervelend wordt ervaren. Hierdoor heb ik vrienden en familieleden verloren, is hier een handleiding voor? Niet voor mij maar voor de jonge mensen die hier ook mee te maken krijgen, zodat ze geen symptonen van Ecorectia krijgen en hun vangnet verliezen.

Ik vrees dat we ook op dit vlak naar een polarisatie gaan. De belangrijkste overtuigingskracht zal komen van de natuurrampen die ons de komende jaren te wachten staan. Het zal niet meer lukken om dergelijke rampen toe te schrijven aan ‘Woke’ of ‘de vreemdelingen’, laat staan aan ‘de linkse elite’.

Als het over ideologie gaat: ik vraag me af of P Verhaeghe de idee van de sociale driegeleding kent. Want een andere economie zonder een andere (betere, echte) democratie (i.p.v. particratie) en zonder een echt vrij cultuur- en onderwijsbeleid komen we er niet… (is mijn idee).

Dit is een centraal thema in het boek “Onbehagen” dat begin mei gepubliceerd wordt, zie https://boekenblog.paulverhaeghe.com/boeken/ Wat de particratie betreft, zie https://boekenblog.paulverhaeghe.com/eva-rovers/

Hoe kunnen we met de toestand van ons klimaat, als hefboom, het algemeen menselijk welzijn boosten om tot een beter welbevinden, wereldwijd, te komen?

Door uitdrukkelijk het verband te leggen tussen klimaatverandering en sociaaleconomische ongelijkheid – dat is precies de reden waarom ik ideologie opnieuw noodzakelijk vind. Zie het binnenkort te verschijnen boek van Paul Goossens, De ongelijkheidsmachine, https://www.epo.be/nl/boeken/9789462674271/de-ongelijkheidsmachine.)

De juiste visie op ideologie in een onleefbare wereld als gevolg van ontsporende CO2 en stijgende temperaturen lijkt een moeilijk te coördineren doel…

Voor mij gaat het niet over een ‘juiste’ visie mbt ideologie. Ideologie is nooit juist of fout (juist of fout geldt voor wetenschap), maar berust steeds op ethische keuzes voor een bepaald maatschappijmodel, met het besef van de gevolgen daarvan voor de verschillende geledingen van die maatschappij. Kort door de bocht: ofwel een ideologische keuze voor de happy few, waarbij de rest van de bevolking zwaar zal lijden onder de klimaatverandering, ofwel een ideologische keuze voor algemeen welzijn. We kiezen al eeuwenlang voor de happy few.Tijdens de pandemie schreef ik in SAMPOL mijn hoop, angst en verlangen neer, de tekst kan je hier downloaden:

https://www.sampol.be/2020/05/wat-kan-ik-weten-wat-mag-ik-hopen-wat-moet-ik-doen

Een jaar later werkte ik vier toekomstmogelijkheden uit in een artikel in Oikos: Paul Verhaeghe, Onze klimaattoekomst: elitair of democratisch? Oikos, Maart 2021, nr.100.

Foto Iratxe Alvarez