Herman Kuppers - Grootouders voor het Klimaat

Dr Herman Kuppers is huisarts en als arts-vrijwilliger ook al 20 jaar actief in Bhubaneswar, Chennai en Delhi, India, waar hij o.a. samenwerkt met Zr Jeanne Devos. Hij is nog verbonden aan UHasselt als wetenschappelijk medewerker. In India heeft hij altijd speciale aandacht voor de kinderen en hij ligt aan de basis van een uitgebouwd project om kinderen met een handicap een menswaardige plek te geven in de samenleving, met gezondheidszorg als ingangspoort. Het www.bodhi-project.be ligt hem nauw aan het hart.

Hierbij zijn krachtige tekst.

“Wacht maar tot je groot bent, wacht maar tot later, dan zullen we wel zien…” is mijn hele leven de boodschap geweest die ik als kind, jongvolwassene, en ook als dokter kreeg bij mijn voorstellen, projecten en acties. En nu opnieuw, merk ik als grootouder, klinkt diezelfde boodschap door in de media. En net als destijds, werken we gewoon door, doen we wat we denken dat nodig is. Omdat nu de toekomst van onze kleinkinderen gevaar loopt. Omdat we verder willen, omdat het moet. Onze wereldbol dreigt flink ziek te worden, en het klimaat verandert koortsachtig! Wat we hier in België daarvan ervaren is slechts een kuchje, vergeleken met de zware hoestbui die ik merk in India. Delhi is ’s zomers bijna onleefbaar door de hitte en de smog, Chennai heeft grote problemen met watervoorziening, Orissa verdrinkt in woeste cyclonen. Het (over-)leven van de mensen in de sloppenwijken waar ik werk, wordt steeds maar moeilijker.

Wat me vooral stoort als bezorgde grootouder, is het gemarchandeer van de ‘machtigen der aarde’. Ze proberen hun verantwoordelijkheid te verbergen achter boertige vuilbekkerij over onze kleinkinderen, achter persoonlijke aanvallen op onze kleindochters. Terwijl deze dappere kinderen met veel moed de harde boodschap van de wetenschappers brengen. Enkel idioten twijfelen nog aan die gedocumenteerde glasheldere stellingen. Onze kleinkinderen hebben het recht om op te komen voor hun toekomst, en aandacht te vragen voor het klimaatprobleem. Hun toekomst, hun jeugd en hun dromen zijn in gevaar. Op hun jonge leeftijd moeten ze geen oplossingen aanbrengen. Daar zijn wetenschappers en politici voor.

Het klimaatprobleem knaagt aan mijn ziel, het ridiculiseren van onze kleinkinderen knaagt aan mijn hart. Daarom steun ik hen met hart en ziel.

Dr. Herman Kuppers.

Op 5 april 2020, temidden van de coronapandemie, maakt Dr Kuppens zich ernstig zorgen over wat de corona-lockdown doet met de straatarme bevolking in India en hoe het verder moet met de Bodhi-projecten. Klimaatgeweld en lockdown ontnemen honderden miljoenen Indiërs hun al zeer precaire inkomen. Daar bovenop organiseert de partij van de Indiase eerste minister Modi grootschalig sectair geweld tegen Indiase moslims op een manier die wij associëren met wat de nazi’s ooit aanrichtten in Europa.

Beste Grootouders voor het Klimaat (GvK)
Mag ik even wat van je tijd vragen, nu jullie, onder de ophokplicht, zo druk bezig zijn in je kot? Liesbet, vriendin des huizes en ijverige grootmoeder, heeft op de website van GvK een interview van HBvL met mij gepost in verband met corona en India. Een erg kort interview met enkele onverwachte onnauwkeurigheden. Als ambassadeur GvK denk ik dat ik jullie toch wat beters mag serveren. India ligt me erg aan het hart, en met de dreigende opmars van corona in India, tikt m’n hart een octaaf hoger. Als arts werk ik al 20 jaar als vrijwilliger in de slums van Bhubaneswar, Delhi en Chennai. Op onze website www.bodhi-project.be kan je meer lezen over het project waarin we werken. Dat kan helpen als achtergrond, maar hier wil ik even schrijven over mijn vrees voor onze Indische vrienden en patiënten.

In België zijn we nu bijna drie weken ver in corona-tijd. Langzaamaan hebben we onze samenleving zien vertragen. De wetenschappers informeren goed en voldoende. Iedereen probeert zich aan de richtlijnen te houden. Richtlijnen die duidelijk zijn, WHO gestuurd, en wetenschappelijk ondersteund. Toch voelen enkele sloebers zich geroepen om aandacht te trekken, tot jolijt van de media. Sommige mondmaskers waren beter van stevige plakband gemaakt, dan was het nieuws misschien meer en grondiger over andere dingen gegaan. Zoals het nijpende probleem van de zorginstellingen, van bejaardentehuizen (GvK’rs !) , gehandicaptenzorg. Of over de moeilijk bereikbare groepen in onze maatschappij; de mensen in armoede, in marginaliteit, de asielzoekers die er nog altijd zijn, maar uit het beeld verdwenen. Allemaal problemen die er al waren, nu voor een groot deel over het hoofd gezien door de overheid, en voorlopig nog zonder een plan voor het tijdvak na corona.
Een lange inleiding om tot mijn onderwerp te komen, India. Áls het in ons mooie en goed georganiseerde land soms toch moeilijk loopt, hoe huppelt of strompelt het dan in India.

Bodhi-Project
Ons Bodhi-Project is een medico-sociale werkgroep die altijd samenwerkt met Indische NGO’s, met focus op rehabilitatie van slumbewoners, telkens met een specifiek ‘Community Based Program’ (CBP) Samen met deze NGO’s trachten we de hele slumgemeenschap te mobiliseren rond solidariteit, veerkracht en zelfbeheer. Daarbij is de revalidatie van kinderen met een handicap een hoofddoel, naast de strijd tegen kinderarbeid, kindermisbruik en kinderprostitutie. Maar ook gezondheidszorg en gemeenschaps-ontwikkeling krijgt onze aandacht. Essentieel onderdeel in ons activeringswerk is vorming en kennisoverdracht, zodat elk project op termijn onafhankelijk en zelfstandig verder kan werken en Bodhi-Project zich kan richten op nieuwe projecten binnen of buiten deze Indische NGO’s.
Wij werken als Bodhi-Project samen met Indische NGO’s in de slums van Delhi, Bhubaneswar en Chennai.

Hoe blijf je in je kot, als je geen kot hebt?
Als ik mijn indruk over corona en de van de gevolgen van de lockdown voor India moet geven, dan kan ik dat best doen door de situatie in Delhi te schetsen. In Delhi werken we met Bodhi-Project in twee slums: Bawana-slum buiten Delhi, en Badarpur-slum in de stad. Buiten de mensen die in de rijkere wijken wonen, en die voldoende financies hebben om de maatregelen van de regering te overleven in deze corona-tijden, kan ik vanuit mijn werk vier “probleemgroepen” onderscheiden.
In Delhi leven zeer veel mensen op de straat en van de straat. In bijna elke straat kan je hun kleine winkeltjes vinden, waarin ze allerlei dingen verkopen, van street food, groenten of fruit tot sigaretten en kranten of prullaria. Ze zijn schoenmaker, schoenpoetser, krantenverkoper, naaister, kleermaker, fietsenmaker, enz, allemaal “small jobs” in informele economie, waarmee ze van dag tot dag kunnen overleven. Met de plotse lockdown, die ze totaal niet hebben zien aankomen, valt dit allemaal weg. Alle winkeltjes moeten sluiten, niemand kan nog iets verdienen, overleven wordt een moeilijke opdracht.
Een tweede groep mensen zijn de mannen en vrouwen die in hotels en restaurants werken als kok, afwasser, receptionist, tafeldienst, poetsdienst, enz. Zij werken zeer hard en lange uren tegen een laag loon dat nu plots wegvalt. Hun collega’s in de vele kleine werkhuizen, naaiateliers en winkels zitten in dezelfde penibele situatie.
Een zeer groot deel van de economie in Delhi draait helemaal op binnenlandse migratie, “ the interstate movement of migrant workers”, mensen die uit de rand van Delhi, of zelfs van andere Staten komen. Meestal straatarm, en op zoek naar overlevingskansen in de stad Delhi.
Met de afkondiging van de lockdown en het bijna gelijktijdig stilleggen van het spoorverkeer, geraken deze mensen de stad niet meer uit. Ze zitten vast in Delhi, zonder voedselvoorraad, zonder werk, zonder inkomsten en zonder onderdak. Want met het eindigen van hun werkcontract, verviel onmiddellijk ook de huur van hun onderkomen. In grote groepen zijn ze te voet op tocht gegaan naar hun dorpen, waar ze hopelijk kunnen terugvallen op hun familie. Deze mensen zijn wanhopig, vinden enkel afgesloten steden op hun tocht, met politie die hardhandig optreedt. Ze vechten niet alleen tegen honger en dorst maar ook tegen het stigma van ”virus dragers”, zowel in Delhi als in hun dorpen waar men hun terugkomst nu met veel argwaan bekijkt. Zowel voor hun verplichte immobilisatie in Delhi als voor hun terugkeer naar hun dorpen heeft de overheid geen stappen genomen om steun, voeding en drank te voorzien, of beschermende maatregelen tegen besmetting met corona. Soms worden ze onderweg door de politie besproeid met een ontsmettingsmiddel zoals bleekwater, voor ze verder mogen stappen. Nu, na 6 dagen, stelt de stad Delhi shelter en voedsel ter beschikking voor de interstate migrants die niet meer uit de stad geraakten.
Als derde groep in Delhi zijn er de vele vluchtelingenkampen, oa Rohingya uit Myanmar en moslims uit Pakistan. Deze mensen leven in overvolle en dikwijls onhygiënische kampen, met een groot risico op corona uitbrak.
En als vierde groep zijn er de slums in Delhi en Bhubaneswar waarin we werken.
Helemaal buiten beeld vallen de Tribes, de stammen, die apart leven in de jungle, of in de bergdorpen, zoals in Orissa. Ik heb er geen idee van hoe dit coronaverhaal voor hen zal aflopen. Ook mijn vrienden in de NGO’s hebben nu weinig contactmogelijkheden om deze mensen op te volgen, en dat geeft veel bijkomende onrust.
Het risico dat de armoede het coronavirus voor zal zijn is erg groot.
Een groot drama is aan het broeden. Niemand van de groepen hierboven genoemd, heeft een verzekering. Niet voor ziekte, voor zorg, voor bijstand in problemen, voor werkverlet. Niets. Bij problemen staat de poort naar armoede wijd open.

In Badarpur-slum hebben we enkele jaren geleden samen met de slumgemeenschap een eigen mutualiteitsproject opgestart, als proefproject voor andere slums waar we werken. Met de naderende invasie van corona, ook in deze slum, zal dit zeker onder druk komen te staan.…
In deze slums hebben we Health Workers opgeleid, die nu proberen de kinderen met een handicap te helpen. Deze kinderen zijn erg kwetsbaar en lopen een verschrikkelijk groot risico.
De meerderheid van de mensen in India hebben geen benul van social distancing, handwashing and sanitising. Op elke foto in kranten zoals ‘The Hindu’ of ‘Times of India’ kan je de mensen steeds in trosjes bij elkaar zien staan, of aanschuivend in dichte rijen. Door de lockdown mag niemand zich verplaatsen, dus kan er ook niemand van de NGO’s nog de slums in, en de mensen in de slums kunnen niet naar buiten, kunnen dus niet gaan werken en hebben geen inkomsten meer. Armoede loert op elke hoek in de slum. De spanningen zullen onherroepelijk oplopen, agressie zal toenemen. Vooral vrouwen zullen slachtoffer zijn. Moeders die hun familie moeten voeden, zieken moeten verzorgen, zelf ondervoed zijn en in grote armoede leven. Hun leven is al onvoorstelbaar hard, met het risico van huiselijk geweld door hun gefrustreerde echtgenoot er bovenop.
Het risico dat de armoede het coronavirus voor zal zijn is erg groot.

Het stigma van “virusverspreiders”
De centrale overheid heeft de beslissing tot het instellen van een Lockdown overhaast en onverwacht aangekondigd, met slechts 4 uur tijd om regelingen te treffen. En zonder voldoende overleg met de verschillende Staten en Union Territories.
Daardoor kwamen de Staten in de problemen om tijdig maatregelen te kunnen nemen. Iedere Staat probeert nu oplossingen te vinden, ieder op zijn eigen manier. Sommigen relatief goed, zoals Orisa, maar voor de meesten is het knip en plakwerk. De gevolgen zijn desastreus. Het is niet de eerste keer dat de regering een beslissing neemt zonder enige bekommernis voor de gevolgen voor ‘de man en vrouw van de straat’. Helemaal Top Down.
Zonder goede informatie wisten heel wat mensen niet wat er gaande was en waarom een lockdown nodig was. Met als gevolg dat er tal van verhalen circuleerden over een erg besmettelijk en dodelijk virus dat onder de mensen zit, met fake news en veronderstellingen die al snel als de waarheid circuleerden. De arbeidsmigranten probeerden daarom zo snel mogelijk Delhi te verlaten, in de hoop te ontsnappen aan het virus, en veilig thuis te kunnen blijven. Met een stormloop op bussen en treinen tot gevolg. Toen wat later alle treinen en bussen werden stilgelegd, kwam een massale voettocht op gang, waarbij de mensen honderden kilometers gingen stappen op weg naar hun dorp in de hoop daar veilig te zijn voor dat dodelijke virus, en wat eten en drinken te hebben. Onderweg zijn ze soms slachtoffer van het stigma van ‘virusverspreiders’, terwijl de politie soms hardhandig kan optreden. Ze zijn op stap met weinig voedsel voor onder weg. Het aantal doden onder hen zou al groter zijn dan het aantal slachtoffers van corona, maar ook dat kan fake news zijn.
Stigma en angst zijn het gevolg van onwetendheid over corona en hoe dit virus zich verspreid. Mensen die al gediscrimineerd zijn, krijgen daar nu bovenop nog eens de schuld van de verspreiding van corona, wat door fake news en valse informatie nog wordt versterkt.
Er zijn vooral drie groepen het slachtoffer van het stigma van ‘virusverspreiders’.
Een eerste groep zijn de mensen in quarantaine, die nu als een “bewezen infectiebron” worden gezien. Er zijn staten die ethische codes aan hun laars lappen, en de woningen van deze mensen markeren met stickers. Er zijn al berichten van mensen die daarom uit hun woning verjaagd zijn. Een tweede groep zijn de gezondheidswerkers, van dokters tot ziekenhuis personeel, omdat de massa vreest dat ze besmettelijk zijn omdat ze met dit soort patiënten werken.
En als derde groep, de mensen die al gediscrimineerd waren; migranten, moslims, Dalits. De ideale zondebokken.

Het zou een zegen zijn als de overheid beter en gerichter zou informeren over het virus, over het stigma, en over preventieve maatregelen als een eerste stap. Maar dat lijkt een utopie. Daarbovenop zijn er de vervolgingen van Moslims, waarvan wij hier in Europa weinig of niets horen. Vorige week ontving ik Frontline, een van de Indische magazines die ik volg omwille van mijn werk in India. BJP ministers hitsen in het openbaar de Hindoe nationalisten op om moslims aan te vallen. Op 23 februari begon in Delhi een vierdaagse vernielingstocht doorheen de stad, gericht tegen moslims. Winkels werden kort en klein geslagen, brand gesticht, mensen afgeslagen, er vielen doden. Dit voor ons onbekend drama is het gevolg van de ultranationalistische Hindoepartij die aan de macht is, de BJP van Modi, met hun slagvaardige militante groep RSS. Na de moeilijk te begrijpen beslissing in Jammu en Kasjmir, volgde een beslissing die de gemeenschappen opnieuw tegen elkaar opzet; the Citizenship Amendement Act (2019 CAA), the National Population Register (NPC) en National Register of Citizens (NRC) Er waren in heel India betogingen gaande tegen deze drie verordeningen. Vooral moslims en binnenlandse immigranten zijn het slachtoffer. Wie niet kan bewijzen dat hij Indiër is, moet de gevolgen dragen. Wie geen Indisch burgerschap heeft, valt uit alle voorzieningen, kan niet gaan stemmen, heeft geen recht op steun, kan geen openbaar ambt bekleden, enz . In onze projecten zijn er dus grote problemen te voorzien, los van Coronavirus. In Delhi zijn Bawana en Badarpur, de slums waarin we werken, overwegend moslim. In Chennai zijn de mensen van OfERR , de Tamil vluchtelingenkampen waarin we werken, volop bezig met hun documenten op te zoeken. Maar door de oorlog in Sri Lanka is bijna alles verloren. In Bhubaneswar zijn het vooral binnenlandse migranten die in de slums leven. De meesten kunnen niet lezen, en hebben geen documenten. Sommigen komen uit dorpen waar geen geboorteakten werden gemaakt, of hun naam met fouten werd genoteerd. Dalit organisaties vergelijken deze wetten met de Nürnbergwet, waarbij Joden werden gelokaliseerd en geregistreerd, hun burgerrechten werden ontnomen en ze naar concentratiekampen werden afgevoerd. Golwalkar, in die tijd de leider van RSS, onderdeel van BJP, bejubelde deze Naziwet. Modi noemt Golwalkar zijn goeroe. Dat klinkt allemaal dramatisch voor ons, maar is de realiteit in India. In verband met deze problematiek voeg ik in bijlage een goed overzichtsartikel toe van Arundhati Roy ( auteur van “De God van Kleine Dingen”, “Het ministerie van Opperst Geluk” ) en een “Aftermath of Riots” uit Frontline.
Het lijkt alsof ik een apocalyptisch beeld oproep, wat tegen mijn positieve levenswijze is. Toch vrees ik dat dit is wat India te wachten staat. Een niet alleen India. Ook Afrika, Syrië, Palestina, de vluchtelingenkampen waar mannen en vrouwen, gezinnen met kinderen als ratten in de val zitten.

Laat me toe te eindigen met een gedicht van Tagore. Een gedicht over de rust van het Indische dorp, zoals het nog steeds kan zijn in het binnenland van Tamil Nadu en Kerala, van Orissa en Haryana, eigenlijk overal in het mooie India, Incredible India.

Zorg goed voor jezelf en voor je naasten
En hou je kot zuiver en gezond
Herman Kuppers

Een veerboot

Een veerboot steekt de rivier over, keert weer. Sommigen gaan naar huis, anderen gaan weg van huis. Twee dorpen op twee oevers kennen elkaar. Van ochtend tot avond varen mensen heen en weer.
Ergens anders grijpen zovele conflicten plaats, zovele rampen; geschiedenis wordt gemaakt, ongedaan gemaakt, herschreven. Schuimend op cascades van verspild bloed zwellen en barsten gouden kronen als zeepbellen. De recentste hunkeringen en verlangens van de beschaving geven gif over als zoete teugen.
Hier, op twee oevers, staren twee dorpen naar elkaar, hun namen vrijwel onbekend voor de grote, wijde wereld. Dagelijks pendelt de veerboot op het water, met sommigen die naar huis gaan, anderen die weggaan van huis.
Rabindranath Tagore (1861 – 1941)

Indien nodig ben ik steeds bereid tot een gesprek over de verdere ontwikkelingen in India, zowel inzake coronaproblematiek als de nationale politiek. Ik heb om de twee dagen contact met de projecten, en hun lokale toestand. Herman.kuppers@gmail.com Herman.kuppers@uhasselt.be
www.bodhi-project.be https://www.facebook.com/ruchikaproject/

Veel informatie is te vinden op de website van The Hindu, waarvan hieronder enkele voorbeelden.

Over het hindoe-nationalisme hield de bekende Indische architecte en schrijfster Arundhati Roy in New York een zeer informatieve toespraak, waarover de Groene Amsterdammer berichtte.

Reactie toevoegen Reactie annuleren