Ineos blijft 100% op de fossiele toer – Dien nu je bezwaar in.

Even opfrissen…

De COP 26 in Glasgow zal in november voluit inzetten op de 55% CO₂-reductie wereldwijd tegen 2030. Die is absoluut noodzakelijk om de klimaatcrisis nog onder controle te krijgen. Sommige grote bedrijven en investeerders hebben al begrepen dat business as usual echt niet meer zal kunnen. Maar niet allemaal. Dr Werner Hoyer van de Europese Investeringsbank zei in januari al: “ “To put it mildly, gas is over.” Dat geldt voor alle fossiel gas, en al helemaal voor methaan, dat nog veel agressiever is dan CO₂. Tegen 2030 moet de exit uit methaan een feit zijn.

In die context presteert Ineos het om een omgevingsvergunning aan te vragen voor Project One in Lillo met niet alleen ethaan, gewonnen uit schaliegas uit de VS als grondstof, maar met ook een 100% fossiele productiewijze. Voor dit schaliegas is invloedrijk econoom Geert Noels snoeihard. Bovendien bleek de eerdere belofte van klimaatvriendelijk CCS – d.w.z. CO₂-afvang en -opslag bij de productie – een lege doos. In de online infosessie was Project Manager Brent Walworth kort en duidelijk: “Dit is vandaag niet rendabel. CCS is nog nergens gerealiseerd. Er kan nog geen rekening mee gehouden worden.” Het ‘eilandje’ waar volgens de plannen deze unit zou komen, blijft dus leeg.

Het bedrijf bedong bovendien eerder al een hoge waarborg en subsidies van de Vlaamse Regering – met uw en mijn belastinggeld dus – indien de activiteit door veranderende regelgeving niet meer rendabel zou zijn, d.w.z. als de investeerders met ‘stranded assets’ achterblijven. Als het aan de VN en zeker aan de EU ligt, is nieuwe regelgeving een kwestie van maanden of jaren, geen decennia. De levensduur van de Project One installaties is al gauw 30 tot – aldus de Verantwoordingnota – 50 jaar. Momenteel is het uitstootrechtensysteem ETS inderdaad nog zeer gunstig voor Project One. ETS geldt binnen Europa. Voor de uitstoot van methaan en CO₂ bij de schaliegaswinning in de VS én de uitstoot van intercontinentale scheepvaart zijn er nog geen uitstootrechten, al komt ook daar i.s.m. de VS-regering weldra verandering in. Voor methaan gold ETS sowieso niet, maar ook dat gaat veranderen.

Een laatste belangrijk pijnpunt dat buiten de scope van de milieueffectenrapportage MER valt, is de plasticvervuiling wereldwijd en in de Antwerpse haven. Tot op de Noordpool vinden we microplastics. Vissen, vogels, koeien en zeezoogdieren verhongeren met een maag vol plastic. Het Galgeschoor naast de Ineos site is vergeven van de plastic pellets die massaal ontsnappen tijdens en na de productie van plastics. In het voorjaar gingen de Grootouders er op plastickeuteljacht om via citizen science het probleem in kaart te brengen. Het filmpje daarvan kunt u hier bekijken. Vanzelfsprekend produceert Ineos ethyleen en geen plastics. Maar begint reductie van de plasticberg niet aan het begin van de productieketen, d.w.z. bij spotgoedkoop ethyleen? Met name het succes van wegwerpplastics zou met een duurzame productie van ethyleen beduidend afnemen. Die duurzame productie is momenteel onvindbaar in de plannen voor Ineos Project One.

De transitie naar klimaatneutrale productiemethoden is wereldwijd volop bezig. Anno 2021 nog investeren in een fossiele productieplant op basis van grondstoffen afkomstig van schaliegas is echt niet meer verantwoord!

Vind jij dat ook, stuur dan voor 25 september je bezwaarschrift in. Hoe je dat doet en welke bezwaren je kan aanhalen, vind je hieronder.

---

Hoe dien je je bezwaarschrift in?

Eenvoudig. Kopieer onderstaande tekst naar een mail, bestemd voor het Vergunningenloket Haven of het Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid. Vermeld als onderwerp van de mail: Bezwaarschrift INEOS Olefins Belgium NV – Project One. Ref. OMV 2021104744 . Zet zo mogelijk ineoswillfall@gmail.com in BCC. Zo kunnen zij het aantal bezwaarschriften inschatten.

Voeg dan je eigen bezwaren toe of kies en kopieer bezwaren uit de voorbeeldlijst. Eindig met ‘Hoogachtend’ en je naam.

Verstuur ten laatste op 25 september 2021 voor middernacht naar ofwel

---

Het Vergunningenloket Haven, Loodglansstraat 5, Kaai 102 te 2030 Antwerpen
mailto:vergunningenloket@portofantwerp.com 

Of

Het Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid
Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en –projecten
Directie Gebiedsontwikkeling
Team Mer
Koning Albert II-laan 20 bus 8 te 1000 Brussel
mailto:mer@vlaanderen.be 

Je bezwaren rechtstreeks uploaden op https://omgevingsloketpubliek.omgeving.vlaanderen.be/?openbaaronderzoek kan ook.

---

BEZWAARSCHRIFT – OMV 2021104744

tegen de omgevingsvergunning voor de bouw en de exploitatie van een ethaankraker met bijhorende ondersteunende faciliteiten van

Jouw naam

Je volledig adres

Postcode en woonplaats

INEOS Olefins Belgium NV – Project One, gelegen Scheldelaan 460-490 te Antwerpen.
Kadastrale gegevens: afdeling 18 sectie A nrs. 61M, 61W, 61T, 61X, 61V, 96A, 97B, 150C, 150B, 162S, 162G, 346E, afdeling 19 sectie A nrs. 77C, 77F en 77G
Ref. OMV 2021104744​​​​​​​
————————————————————————————————————

Geachte

Naar aanleiding van het openbaar onderzoek georganiseerd door de Stad Antwerpen bij de op 20 juli 2021 ingediende vergunningsaanvraag met bijhorende project-MER en Omgevingsveiligheidsrapport voor de bouw van een ethaankraker door INEOS Olefins Belgium NV (voorheen INEOS Manufacturing Belgium II NV) met referentiecode OMV 2021104744, wens ik onderstaande bezwaren tegen dit project in te dienen.

Kunt u mij a.u.b. de geldige ontvangst van mijn bezwaarschrift binnen de wettelijke termijn bevestigen door per kerende te antwoorden op deze mail.

Bezwaren met betrekking tot klimaatdoelstellingen en acties

1. In zijn MER refereert INEOS naar het Europees en het Vlaams klimaatbeleid, waaronder Moonshot Vlaanderen CO₂-neutraal. Maar het projectvoorstel laat vervolgens na om uit te voeren wat daarin vanuit Vlaanderen wordt verwacht:  geen bio-gebaseerde chemie ; geen circulariteit met hergebruik van kunststof; geen elektrificatie van processen; geen energie-innovatie met koolstof-afvang en stockage (CCUS). In het online-vragenmoment stelde project manager Walworth dat CCUS geen bewezen techniek is en bovendien te duur. Een alternatief wordt echter niet geboden. Alternatieve energie-innovatie veronderstelt echter meer dan efficiënter energiegebruik.
2. De Haven van Antwerpen heeft een eigen klimaatplan (bijlage 3 aan het klimaatplan 2030 van de stad Antwerpen). Dat plan, hoe beperkt ook, is niet meegenomen als randvoorwaarde in de MER. Dat is niet conform.
3. De INEOS-groep heeft zich verbonden tot het behalen van de EU klimaat- en energiedoelstellingen voor 2050 en belooft de netto CO₂-emissies tot nul te herleiden. Verscheidene keren wordt in de MER de overtuiging uitgedrukt dat het haalbaar is dit traject af te leggen in 10 jaar vanaf de opstart van de kraker. Van een concreet plan van aanpak of van te verwachten acties is er in de MER echter geen spoor.
4. De bijkomende CO₂-uitstoot van Project One is geraamd op 655.000 ton, het equivalent van de CO₂-voetafdruk van 150.000 inwoners. Voor de Antwerpse haven betekent dit een toename van de uitstoot van ca 8,3%. De MER Project One laat na aan te geven hoe het deze substantiële emissies tegen 2030 zal reduceren om een evenredige bijdrage te leveren aan de 55% CO₂-reductiedoelstelling van de EU. Dit stilzwijgen en het feit dat Project One op de lijst staat van sectoren die EU ETS gratis emissierechten krijgen toegewezen, doet vermoeden dat er geen substantiële reductie-intentie is.
5. Bij de rapportering over de CO₂-voetafdruk van Project One houdt INEOS evenmin rekening met de uitstoot gegenereerd door activiteiten die de nieuwe kraker zullen voorzien van de nodige basisgrondstoffen: extra CO₂ door het zeer hoge energieverbruik bij de extractie van schaliegas d.m.v. fracking, een hoge uitstoot van CH₄ door de frequente ernstige methaanlekken bij deze techniek, het verbranden van methaan (‘flaring’) rechtstreeks aan de bron, de emissies van de acht “Dragon Ships” van INEOS voor het transport van ethaan vanuit de VS. Al deze elementen vallen NIET onder het Europees emissiehandelssysteem (ETS) en dienen dus bijgeteld te worden bij de door INEOS gecommuniceerde emissiecijfers. Ook het affakkelen van ethaan en andere stoffen in de kraker in Antwerpen bij het opstarten, bij onderhoudswerken of bij incidenten, worden niet verrekend. Alle bovenstaande emissiecijfers dienen mee in rekening gebracht om de doelstelling van klimaatneutraliteit voor INEOS te beoordelen, een doelstelling die met deze toevoegingen uitgesloten lijkt.   

Bezwaren m.b.t. de Life Cycle effecten van grondstoffen en producten

1. De MER laat ook na om de nefaste milieu-impact van fracking (opwaarts in de Life Cycle van Project One) en van plastics (afwaarts van Project one) in rekening te brengen. Project One kiest voor ethaan uit schaliegaswinning in de VS als grondstof en voor het transport via ethaantankers. Andere bronnen worden niet als realistisch beschouwd. Dit impliceert dat Project One ook verantwoordelijk is voor de impact van die keuze. Maar op de vele schadelijke effecten van fracking voor het leefmilieu en de gezondheid van mensen, fauna en flora gaat de MER niet in. Zowel binnen de EU Green Deal als in de VS zijn er wetgevende initiatieven lopende om methaan van fossiele oorsprong tegen 2030 volledig  te bannen. Dit is vier jaar na de voorziene opstart van Project One. Met dit gegeven wordt in de MER geen rekening gehouden.
2. 90% van de wereldwijde ethyleenproductie is bestemd voor kunststoftoepassingen, waarvan 40% voor zeer goedkope wegwerpplastics. De productie van Project One draagt hiertoe bij. De wereldwijde vervuiling door deze wegwerpplastics is nefast voor vogels, vissen, koeien e.a. Microplastics zijn tot in het menselijk lichaam terug te vinden. Op deze effecten op de gezondheid van mens en dier wordt niet ingegaan.
3. Goedkope wegwerpplastics verhinderen bovendien het circulair maken van de plasticproductie. Ineos Project One houdt evenmin rekening met deze problematiek. De visie van INEOS over de nood aan meer ethyleenproductie in Europa staat lijnrecht tegenover de doelstellingen van de EU en andere actoren, zelfs van sectorfederatie PlasticsEurope, om minder nieuw plastic te produceren en meer in te zetten op recycling of hergebruik van de reeds opgebouwde hoeveelheid plastic in het milieu. Een CO₂-neutrale ethaankraker zou toelaten om de vraag naar zeer goedkoop ethyleen, met name voor wegwerpplastics, te beperken.

Bezwaren m.b.t. gecumuleerde milieu-, klimaat- en gezondheidseffecten

1. De milieu-, klimaat- en gezondheidsimpact van Project One moet samen geëvalueerd worden met de significante effecten van andere grote projecten, waaronder Oosterweel, Extra Containercapaciteit Antwerpen, de nieuwe pijpleidingenstraat Antwerpen-Ruhr, en de negatieve effecten van andere vervuilende industrie en bedrijven in de haven en van drukke verkeersaders in de omgeving van de site.  Antwerpen is volgens metingen nu al de tweede dodelijkste stad ter wereld door luchtverontreiniging. Bovendien veroordeelden verscheidene rechtbanken al de gebrekkige stikstofaanpak van Nederland en België, waardoor in Europese natuurgebieden en in dichtbevolkte woongebieden veel te hoge stikstofconcentraties voorkomen in vergelijking met de stikstofdrempels van de Wereld Gezondheidsorganisatie. Het PFOS-schandaal toont aan in welke mate vergunde emissies en lozingen van toxische stoffen de grond, het grondwater, de oppervlaktewateren en dus ook de volksgezondheid bedreigen op zeer lange termijn. De emissies van Project One moeten dus zeker cumulatief geëvalueerd worden met de vergunde emissies en lozingen van andere installaties. 
2. Op de site wordt een grote hoeveelheid bos, ouder dan 22 jaar, gekapt, waardoor waardevolle habitats en ecosystemen met beschermde en bedreigde dier- en plantensoorten vernietigd worden. Voor het bos is weliswaar compensatie voorzien, maar die blijkt volgens de project-MER versnipperd te worden over diverse percelen, verspreid over meerdere Vlaamse provincies. Het is overduidelijk dat dergelijke versnipperde boscompensatie op geen enkele manier de werkelijk verloren gegane natuurwaarde van het huidige bos kan compenseren. De MER zelf bevestigt het aanzienlijk lokaal ecotoop- en biotoopverlies.
3. Grote natuurgebieden in de omgeving worden aangetast door de bijkomende NOx-uitstoot van Project One: Galgensschoor, Opstalvallei, Kalmthoutse heide, Brabantse Wal zullen worden getroffen.
4. De wijziging van het grondtafelniveau gedurende de lange constructieperiode zal onvermijdelijk een negatieve impact hebben op de vegetatie in het Galgenschoor.
5. Ineos formuleert de intentie om tijdens droogteperiodes gedurende de exploitatiefase als mitigerende maatregel over te schakelen op het gebruik van brak water voor de koelinstallaties. Concrete criteria voor deze omschakeling worden niet vermeld, terwijl droogteperiodes door de klimaatopwarming steeds waarschijnlijker worden.
6. De beduidende toename van het verkeer, met verwachte dagelijkse perioden van verzadiging en file op meerdere locaties in de omgeving, met name tijdens de opbouwfase, resulteert in bijkomende luchtvervuiling. De MER minimaliseert de cumulatieve effecten van deze uitstoot.
7. De MER gaat ervan uit dat de huidige achtergrondconcentraties van benzeen en butadieen in Lillo en Berendrecht al leiden tot een bijkomend kankerrisico dat ‘niet gezondheidskundig verwaarloosbaar’ is. Ineos gaat ervan uit dat de bijkomende uitstoot van deze stoffen, afkomstig van Ineos tijdens de exploitatiefase, ‘vrijwel geen bijkomend negatief effect’ meer zal hebben. Ook de impact van fijn stof (PM10 en PM2.5) op de stofconcentraties in de lucht in een deel van Berendrecht en Zandvliet krijgt een beoordeling als zijnde beperkt negatief omdat de advieswaarde voor deze parameters al overschreden is. Hiermee neemt Ineos het cumulatief gezondheidseffect van diverse elementen van luchtvervuiling onvoldoende ernstig.

---

Mocht je mail wegens ’technische redenen’ geweigerd worden, maak dan een apart document van je bezwaarschrift, voeg het toe aan de mail met de mededeling “In bijlage vindt u mijn BEZWAARSCHRIFT – OMV 2021104744 tegen de omgevingsvergunning voor de bouw en de exploitatie van een ethaankraker met bijhorende ondersteunende faciliteiten van INEOS Olefins Belgium NV – Project One, gelegen Scheldelaan 460-490 te Antwerpen.