Binnen ons vakgebied, ruimtelijke Planning, streven we al decennia naar de kwaliteit van onze ruimte en onze directe omgeving. Dit betekent onder meer het absoluut behoud en ontwikkelen van natuur, de concentratie van bebouwing in kernen die goed ontsloten zijn door openbaar vervoer en het optimaliseren ervan, het ontwikkelen van fietsnetwerken op alle gebruiksniveaus en van trage wegen, het terugdringen van de auto ook als die elektrisch wordt, de ontwikkeling van groene energie en het zuinig maken van ons gebouwenpatrimonium. En natuurlijk het vermijden van alle vormen van vervuiling en verspilling.
Spijtig genoeg kiest ons beleid hier niet resoluut voor. De spreiding van bebouwing, die het autogebruik stimuleert en de natuur en de open ruimte doet verdwijnen, is reeds decennia het adagio niettegenstaande alle ruimtelijke plannen het tegendeel beoogden. Het nieuwe Ruimtelijke Beleidsplan Vlaanderen zegt weer eens hetzelfde maar de juiste instrumenten ontbreken en zijn onrealistisch. De ‘Betonstop’ (een onzorgvuldige term) zal er zo niet komen en ik vrees dat de voorgestelde instrumenten het tegendeel zullen veroorzaken. Er is dus een totaal nieuw eenduidig beleid nodig. En daarom verwelkom ik sterk de klimaatactie van zo vele jongeren. Ze geven me nieuwe hoop en zorgen voor nieuw optimisme.
Ik begrijp de negatieve reacties niet van mensen die hun spijbelen en acties veroordelen en hen verwijten dat ze zelf niet voldoen aan wat ze propageren. Ze schieten op de pianist. Hebben de jongeren en experten geen gelijk als ze zeggen dat het klimaat verandert, dat de polen smelten, de waterspiegel stijgt, de bossen verdwijnen? Hebben ze geen gelijk als ze zeggen dat we er allemaal iets aan moeten doen en dat het dringend is? Ik begrijp socioloog Elchardus niet als hij zegt dat klimaat een ‘symbolisch thema’ is waar we als klein land niets aan kunnen doen maar dat ‘onze democratie gelukkig nog werkt zodat reële zorgen aan bod kunnen komen’(DM 25.5). Klimaat en het goede ruimtelijke beleid, dat er onder meer voor nodig is, zijn dus onbelangrijke zorgen?
Samen met onze jongeren en met ‘Grootouders voor het Klimaat’ ben ik wel bezorgd. En ik pleit voor een democratie die er ook om geeft en er iets aan doet. Een democratie waar inhoud, ook op lange termijn, terug belangrijk wordt.
Jef Van den Broeck,
prof.ir.ar., ruimtelijk planner/stedenbouwkundige,
ere-hoogleraar KULeuven, ere-docent Henry Van de Velde Instituut
Jef Van den Broeck overleed op 26 november 2019 (meer).
Reactie toevoegen