Dertien oud-politici, allen ambassadeur van Grootouders voor het Klimaat, richten zich tot de toekomstige politici in een brief die als opinie verscheen in de krant De Morgen op 1 juni 2024. U kunt hem hieronder lezen.
Geachte verkiezingskandidaten,
Niemand kan nog ontkennen dat we met problemen als de klimaatcrisis, het biodiversiteitsverlies, de vervuiling en de groeiende ongelijkheid, tegen een levensbedreigende systeemcrisis aan zitten te kijken. Wij, oud-politici, constateren met ontsteltenis dat de maatregelen die nu voorliggen, helemaal niet op een schaal zijn die onze kleinkinderen een leefbare toekomst kan beloven, en dat er in deze verkiezingstijd zelfs paniekerig wordt teruggekomen op stappen die we de voorbije jaren vooruit hebben gezet. Denk aan de natuurherstelwet, pesticiden, het stikstofbeleid, de subsidiëring van fossiele brandstoffen…
U zult, als u straks verkozen wordt, de koe bij de horens moeten vatten. We rekenen op u. Er wordt vaak met schroom lippendienst bewezen aan de wetenschappelijke consensus, maar een ruime meerderheid van de bevolking, wereldwijd én bij ons, wil dat de overheid een gespierder klimaatbeleid gaat voeren. Rechtbanken blijven vonnis na vonnis oordelen dat onze overheden schandelijk in gebreke zijn gebleven. Daar kwaad, lacherig of hautain op reageren, kan niet langer. We mogen van u moedige standpunten en beleid verwachten en we mogen u erop afrekenen.
En toch blijven we maar horen dat de klimaatcrisis geen thema is in deze verkiezingen. Het onderwerp komt nauwelijks ter sprake in verkiezingsdebatten, en in meetings lijkt iedereen het wel te ontwijken. En politieke journalisten dringen nauwelijks aan, omdat het thema niet leeft. Zou het?
Verkiezingsthema’s worden gemaakt en gekraakt door de politici zelf, door de media en door de trollen van de sociale media. Ondertussen trekt de systeemcrisis zich geen graadje Celsius aan van verkiezingsthema’s, van peilingen of straks van de verkiezingsuitslag. Ze gaat lustig door met het grootste probleem te zijn en het nóg grotere probleem te worden dat onvermijdelijk en ongemeen snel op het bord van de politiek zal liggen. Want het probleem is van iedereen en we komen er niet zonder een duidelijk overheidsbeleid dat naar een duurzame warme samenleving stuurt.
Natuurlijk is de systeemcrisis niet het enige waarvoor de kiezers een antwoord van de politiek verwachten. Maar veel van de bezorgdheden “waar de burger wél wakker van ligt” hebben een klare link met de klimaatcrisis. Hun oplossingen hangen samen met de transitie naar een duurzame samenleving.
Geachte toekomstige politici, neem nú het probleem op waarmee u vanaf dag één van uw mandaat opgescheept zult zitten. Spreek erover. Nu. Tast uw politieke rivalen af, zodat u weet met wie u straks in zee kunt gaan om ernstig werk te leveren, zodat uw kleinkinderen en hún kleinkinderen trots zullen zijn op u. Vuur dat verkiezingsdebat aan. Er is brandstof genoeg.
Bart Staes, Frank Beke, Herman Balthazar, Joos Wauters, Jos Geysels, Leona Detiège, Mieke Vogels, Nelly Maes, Norbert De Batselier, Paul De Grauwe, Sas van Rouveroij van Nieuwaal, Vera Dua en Wivina Demeester
Foto © JGR&BXL (CC BY-SA 4.0)
Dank voor deze oproep. Vooral ook voor het feit dat politici van links en rechts worden aangesproken, oa door prof Paul De Grauwe. Misschien is het daarom geen thema : partijen kunnen zich er moeilijk op profileren ? en de EU heeft al een mooie Green Deal… Welke kiezers zouden er stemmen om bvb onze fossiele mobiliteit dubbel zo duur te maken ??
Toch even melden dat ‘Europa heeft al een mooie Green Deal’ ondertussen al afgezwakt is. Dat heeft u allicht ook al kunnen lezen en ook horen in 1 van de vele programma’s n.a.v. de verkiezingen. Dus toch wat voorzichtig zijn met mooi! Ik heb voorlopig de indruk dat we een stap terug zetten. Uiteraard moeten we even afwachten. Persoonlijk vind ik ondertussen dat ons economisch systeem, in de huidige vorm, zelf-destructief lijkt. Iedereen heeft de mond vol van koopkracht, wat ik begrijp, wat ik zelf ervaar, maar dat komt juist door het huidige systeem. Men heeft ook heel handig de ‘natuurorganisaties en alles waarrond’ uitgespeeld tegenover de landbouwers. Dat werkt. Zo verbloem je waar de echte pijnpunten liggen, wat de echte oorzaken zijn. We zullen zien wat er gaat gebeuren. Kansen moet je altijd geven. Maar ik hou mijn hartje vast.