Grootouders voor het Klimaat komt na Glasgow tot een trieste vaststelling. Onze overheden komen hun zorgplicht voor de volgende generaties niet na.
De resultaten van de klimaattop in Glasgow ontgoochelen en de dringende oproep (zie hier) die de Grootouders en ouderenverenigingen aan onze regeringen richtten, werd niet beantwoord met de maatregelen die nu dringend nodig zijn. We vroegen het tij te keren met een ambitieus klimaatakkoord en meer klimaatrechtvaardigheid. Omdat wij geven om de kinderen en kleinkinderen van deze en de toekomstige wereld.
We zagen het met stijgende verbijstering en verontwaardiging aan hoe een slordig Vlaams Klimaatplan tot stand kwam, hoe onze vier klimaatministers niet tot een akkoord kwamen en hoe ons land het presteerde niet aan te sluiten bij de high ambition coalition.
Ook onze ambassadeurs reageren in duidelijke bewoordingen. Er blijven nog reacties komen (de nieuwste staan bovenaan).
De COP26 heeft helaas niet het klimaatakkoord opgeleverd dat velen onder ons gehoopt hadden hoewel er toch enkele lichtpuntjes zijn. Vele ambassadeurs van Grootouders voor het Klimaat hebben hun ontgoocheling en frustratie over Glasgow al geuit. Ook ik ben ontgoocheld en gefrustreerd. Als ik niet oplet, kan dat leiden tot moedeloosheid, het allerlaatste wat we nu kunnen gebruiken.
Nu is er juist moed nodig om tegen de stroom in te gaan en de positieve ontwikkelingen te zien. De aandacht voor het klimaat stijgt snel, er wordt gedemonstreerd, veel burgers zoeken hoe ze hun voetafdruk kunnen verkleinen, er leven veel lokale initiatieven, in het bedrijfsleven beweegt er veel, we hebben vooruitdenkende CEO’s.
Dat geeft hoop.
25% van de bevolking, zegt George Monbiot in zijn interessant opiniestuk in The Guardian, is voldoende voor een maatschappelijk tipping point waardoor sociale conventies plots kunnen omslaan. “The power of small groups comes not from their authority or wealth, but from their commitment to the cause”.
Dit is voor mij de les van Glasgow: die 25 % bereiken door alle mogelijke initiatieven te steunen, laten zien dat verandering mogelijk is en dat die bovendien leidt tot een beter leven. Zo kunnen we een positieve drive, een vibe creëren. De politiek zal volgen. Samen staan we sterk. De Grootouders kunnen daar een zeer belangrijke rol in spelen. En zo realiseren we de hoognodige omslag.
Patrick Meire, prof. UAntwerpen
Als gerontoloog en als ambassadeur van GvK doe ik al een tijd een speciale oproep aan al mijn 50-plus cursisten/lezers om actief kleine stapjes te zetten in de bescherming van ons klimaat. Ik krijg heel mooie initiatieven te horen maar het kan altijd beter.
Ik verwacht op zijn minst dat de grote, machtige landen voor de grote structurele inspanningen zullen zorgen. Ook hier kan het altijd beter!
We willen straks allemaal toch recht in de ogen van onze kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen kunnen kijken?!
Els Messelis, gerontoloog
De dieren lijden
En hun gejammer vervult de lucht.
De bossen vallen ten prooi aan vernietiging.
De bergen worden opengescheurd
Voor de metalen die in hun aderen groeien.
En de mens looft en prijst degenen
Die aan de natuur de grootste schade berokken.
Leonardo da Vinci (1452-1529)
2021:
Leeft de mens dan echt alleen maar van het kwaad?
Schande o mens, schande o Vlaanderen.
Maar we zullen doorgaan tot we samen zijn.
Reinhilde Decleir, actrice
Alleen een radicale omslag, een echte transitie, kan ons nog redden. Een slogan van de klimaatspijbelaars vat het goed samen: “No climate change, but system change!”. Geen klimaatverandering maar systeemverandering. Op naar een WERELDWIJDE ALGEMENE STAKING VOOR HET KLIMAAT!
Lieven De Cauter, filosoof
Na de ONVOLDOENDE met rode inkt onder het resultaat van de Glasgowconferentie, moeten we de politieke druk nog verhogen, vanuit een massabeweging van onderuit. Waarbij we steeds meer bondgenoten zullen krijgen! You ain’t seen nothing yet!
Herman Van Goethem, rector UAntwerpen
We zullen onze planeet maar redden als iedereen een inspanning levert. En inderdaad: heel veel burgers leveren een serieuze inspanning om daar in hun dagelijkse leven naar te handelen, maar waar wacht de overheid op? De overheid die zelf het voortouw zou moeten nemen en de burgers aanmoedigen, slaagt er niet eens in om haar internationale engagementen na te komen en een voorbeeldfunctie op te nemen. Als politica, biologe, ouder en grootouder ben ik niet alleen verontwaardigd maar ‘dood-beschaamd’.
Geertrui Windels, provincieraadslid
Geen alerte en verantwoordelijke Vlaming houdt het voor mogelijk dat de Vlaamse regering in een paar dagen tijd over een klimaatplan moet beslissen dat een coherent en voornamelijk omvattend beleid over natuurbehoud en klimaat zou moeten uitstippelen.
De beslissers van nu zijn niet degenen die de gevolgen van hun gebrek aan visie zullen dragen. Dit is onrechtvaardig en onverantwoordelijk, ze verdienden niet ooit verkozen te worden…
Réginald Moreels, humanitair chirurg
Sinds ik opa ben geworden, is het besef dat wij een échte zorgplicht hebben voor volgende generaties heel sterk op de voorgrond gekomen. Als ik de resultaten van de klimaatconferentie in Glasgow vernam, had ik een gevoel van: alleszins too little, hopefully not too late. Maar laat ons eerst en vooral voor onze eigen deur vegen en wat moediger en ambitieuzer zijn wat betreft onze nationale klimaatdoelstellingen.
Wouter Torfs, ondernemer
Waarom is voor onze regeringsleiders de groei van de economie nog altijd belangrijker dan het welzijn van onze planeet en de toekomst van onze kinderen ?
Magda De Meyer, voormalig voorzitter Vrouwenraad
‘Ambitieus, haalbaar en betaalbaar’ is het mantra van deze Vlaamse regering. Het wekt de indruk dat men in het oog van de snel naderende perfecte en perverse klimaatstorm, alles zal doen om de bevolking te beschermen. MAAR het mag niet te veel kosten. Hoe kun je nu ambitieus zijn als je geen visie hebt en het niets mag kosten?
Moet er eerst ook nog een ‘waterbom’ van twee miljard en 100.000 slachtoffers boven het Schoon Verdiep losbarsten, voor men inziet dat het roer om moet om de uitdagingen en kansen voor Vlaanderen in een meer duurzame wereld te verzilveren?
Jan Stel, emeritus Universiteit Maastricht
Als alle ‘weten’schap nog steeds niet doorslaggevend genoeg is, en het ‘geweten’ van overheden en captains of economy wereldwijd het nog steeds laat afweten, dan is het HOOG TIJ(D) voor een TOP over klimaatverandering bij mensen.
Noortje Wiesbauer, filosoof
Vlaanderen scoort ondanks 50% nucleaire elektriciteitsproductie slecht op de internationale klimaatindex (CCPI) en toonde zich in Glasgow weinig innovatief om het algemeen belang vorm te geven in deze klimaatuitdaging.
In plaats van de schuld te geven aan de Chinezen en Indiërs zou het beter werk maken van een sociaal evenwichtige inhaalbeweging in het milieu- en energiebeleid en in openbaar vervoer met een billijke verdeling van lasten en lusten tegen de lobby’s in.
Gilbert Eggermont, emeritus VUB
De tijd dringt,
d td drngt.
JvL
Joke van Leeuwen, artiest
Ik vind het werkelijk beschamend dat Vlaanderen zich meet aan de landen met de laagste ambitie op het vlak van klimaatbeleid. Dit is not in my name en dit is schuldig verzuim ten aanzien van de toekomst voor onze kleinkinderen en alle volgende generaties. Hun toekomst is duidelijk niet veilig met deze klimaatministers. Het is ook het toppunt van scheidingsdenken om met de instanties van ons kleine welvarende landje niet overeen te komen, op een conferentie van tweehonderd landen die een akkoord willen bereiken!
Ik denk ook aan de slachtoffers die er intussen wereldwijd vallen, door de impact van de klimaatverstoring en vooral de slachtoffers in het globale Zuiden, die nog meer blootgesteld zijn aan extreme weersomstandigheden.
Ik zou de oproep van de premier van Barbados, Mia Mottley willen herhalen: “Dit is immoreel en onethisch! Do more, do more, do more.“
Alma de Walsche, publicist
Naarmate de klimaatverandering zich scherper laat voelen zal het individueel belang meer en meer samenvallen met het collectief belang. Politici zullen dan niet langer een gebrek aan draagvlak voor drastische maatregelen kunnen inroepen.
Chris Dutry, publicist
De tijd dringt.
Daarom denk ik dat het belangrijk is dat we alles uit de kast halen om de snelheid waarmee klimaatmaatregelen worden genomen op te drijven en hoog te houden.
Want ik wil op het einde van de rit mijn kinderen, mijn kleinkinderen en misschien tegen die tijd mijn achterkleinkinderen recht in de ogen kunnen kijken en zeggen dat onze generatie tenminste alles geprobeerd heeft om een beetje een deftige propere planeet achter te laten.
Jan Hautekiet, radiomaker en muzikant
Potverdorie! Hoe verwaand kan een mens/partij/streek/land/conferentie zijn om ongegeneerd klimaatslachtoffers te blijven maken en niet te zien dat alle leven met elkaar verbonden is!?
Stop NU de uitstoot van broeikasgassen opdat Leven en Solidariteit winnen van blindheid, egoïsme en winst.
Marie-Ann De Cocker, voormalig inspectrice godsdienstonderwijs
Keith Larson: “Wat we nu nog zullen ook ondernemen, de aarde zal in ieder geval gedurende eeuwen blijven opwarmen omdat we veertig jaar geleden niet hebben gehandeld.”
We weten reeds lang wat we moeten doen, maar hebben opnieuw de kosten op de armste landen afgewenteld. Die landen voelen nu al in zeer hoge mate de gevolgen van de klimaatverandering.
(Tussendoor: voor elke officiële deelnemer van de Zuidzee-eilanden die nu reeds onderlopen en straks volledig dreigen te verdwijnen,
waren er 12 ( twaalf) lobbyisten aanwezig op de COP 26).
Wat is er toch dat wij niet willen inzien dat we het leven van volgende generaties dreigen te verwoesten?
Tenslotte, over de prestatie van België in deze context, kan ik alleen zeer boos worden of schaamtevol zwijgen. Wat is er aan de hand met onze verantwoordelijken?
Christina von Wackerbarth, ondernemer en media-expert
Het resultaat van de COP26 geeft nog geen uitzicht op klimaatrechtvaardigheid voor de mensen in het Zuiden, voor de kwetsbaren in onze samenleving en voor onze kinderen en kleinkinderen. Wie de grootste historische verantwoordelijkheid draagt voor het probleem moet ook de grootste verantwoordelijkheid dragen voor de oplossing. Zeggen dat we ‘echt niet meer kunnen doen’ helpt ons geen stap vooruit. Hopelijk komen de verschillende regeringen van ons land volgend jaar met een gezamenlijk plan dat wél ambitieus genoeg is. Daar kunnen ze vandaag al aan beginnen.
Jan Mertens, adviseur internationale relaties
India, China, Zuid-Afrika en Saoedi-Arabië blokkeerden het voorstel om zo snel mogelijk af te stappen van steenkool, en veranderden dat in een afspraak om het gebruik van steenkool te verminderen (phase down in plaats van phase out). Dat is een echte teleurstelling, want we moeten af van fossiele brandstoffen, en dan eerst en vooral van steenkool.
Ik begrijp wel dat grote, opkomende landen geen zin hebben om hun natuurlijke rijkdommen in de grond te laten zitten als zelfs rijke landen weinig ambitie en nog minder solidariteit betonen. Toch is deze redenering kortzichtig, want broeikasgassen zijn niet geschikt als weerwraakwapen. Integendeel: blijvende uitstoot treft op de eerste plaats landen in het Globale Zuiden, en dan vooral de arme meerderheden.
Glasgow is er niet in geslaagd het belang van de zwaksten en van de toekomst voorop te stellen. Gebrek aan mondiale verantwoordelijkheidszin resulteert in vermindering van mondiale toekomstperspectieven. Vanuit Vlaanderen hebben we hierover geen recht van spreken meer, nu onze gewestregering op zulke beschamende wijze aan politique politicienne gedaan heeft. We moeten niet eerst de Indiërs en de Chinezen overtuigen, maar de meerderheid in eigen gewest en gemeenschap.
Gie Goris, Journalist, ex-hoofdredacteur MO*
Een van de problemen bij de opwarming van de aarde is dat wij blijkbaar ministers hebben die het nooit warm krijgen wanneer ze falen.
Erik Vlaminck, auteur
“Wat baten kaars en bril als de uil niet zienen wil.”
Sinds de opkomst van het neoliberalisme in de jaren 1980 heeft de overheid geleidelijk haar instrumenten om actief aan investeringsbeleid te doen weggegeven, uitverkocht of afgezwakt: haar banken, haar macht om de vrije markt in te tomen… Bovendien doet ze te veel een beroep op privé-adviesbureaus en grote concerns met dubbelzinnige belangen om haar beleid voor te kauwen en uit te voeren. De overheid heeft door mee te stappen in het neoliberaal denken en handelen haar eigen machteloosheid in de hand gewerkt.
“Kijk mama de keizer is naakt,
hij heeft geen nieuwe kleren,
hij heeft gewoon geen kleren meer.”
Frank Moulaert, emeritus KULeuven
Het applaus in Glasgow was vooral als troost bedoeld voor wat moest zijn en nog niet was.
Elisabeth Marain, auteur
Ik was twee weken bij mijn kleinkinderen in Helsinki en stapte daar met plezier op treinen en bussen die altijd stipt en met kleine intervallen reden, het merendeel elektrisch, toegankelijk voor kinderwagens en fietsen, nooit overvol, en vraag me telkens weer af waarom dat in Finland kan, een land dat toch een groot deel van het jaar met vorst en sneeuw kampt, en de ov-infrastructuur in ons landje zo belabberd blijft dat mensen blijven kiezen om in de autofile te staan.
Dat mis ik het meest in het klimaatplan van Vlaanderen: investering in een écht openbaar-vervoersplan. Ik droom van een land waar ik op een zachtzoemende bus met een letterlijk lage drempel kan opstappen, en altijd een zitplaats heb, waar baby’s en kleuters comfortabel kunnen wennen aan een goede gewoonte… Het ware mooi geweest als we zo’n plan in Glasgow hadden kunnen voorleggen.
Hilde Keteleer, auteur
De klimaatopwarming zal zeker het leven van volgende generaties elders, maar ook hier, in hoge mate moeilijker tot zelfs onmogelijk maken. Dat gaat over natuurfenomenen maar ook over stromen vluchtelingen, oorlogen, armoede door uitdroging, pandemieën,… De politiek moet nu en hier drastisch van koers veranderen.
Rik Pinxten, emeritus UGent
Ivan Illich sprak over de dubbele drempel inzake energieverbruik:
Onder de eerste drempel: onethische onder-ontwikkeling (de situatie in de arme continenten).
Boven de tweede drempel: contra-productiviteit, waanzinnige overconsumptie (onze westerse voetafdruk).
Waanzin inleveren wordt dan kwaliteit opleveren.
Willy Miermans, emeritus UHasselt
Eén vraag spookt er door mijn hoofd: zijn al die klimaatsjacheraars kinderloos, kleinkinderloos, neefjesloos, nichtjesloos …?
Linda Van Mieghem, auteur
De armste helft van de wereldbevolking, dat zijn 3,5 miljard mensen, stoten slechts 10% van de CO2 uit, maar zien hun toekomst donker kleuren: droogte, zondvloeden, honger komen op hen af. In Parijs beloofden de rijke landen vanaf 2020 elk jaar 100 miljard $ te voorzien voor de arme landen. We maakten die belofte niet waar, bijlange niet.
In 2020 besteedde de wereld bijna 2.000 miljard $ aan wapens, een stijging van meer dan 50% tegenover 2000. Maar investeren in het globale zuiden om het klimaat en de toekomst van de mensen wereldwijd te redden? Ho maar, is dat wel haalbaar en betaalbaar? Waar is de elementaire rechtvaardigheid?
Lodewijk De Witte, voorzitter Oxfam België
Zullen we met dit akkoord jonge landbouwers behoeden om zowel zichzelf als de bodem niet verder uit te putten?
Eric Boydens, vroeger huisarts, nu hof-arts
COP26: a NON-Result
de kracht van tristesse
Het non-resultaat van deze COP26 betekent een verregaande vorm van schuldig verzuim van ‘onze’ ‘leiders’.
Wij, als Grootouders voor het Klimaat, kunnen onze kinderen en kleinkinderen en hún kindskinderen nu jammer genoeg niet geruststellen. Dus kunnen we ze enkel oproepen om de barricaden – zo nodig spijbelend – te blijven beklimmen. Ook en zéker na ons. In hún strijd schuilt de enige hoop. Zonder die hoop rest ons nog enkel:
“Don’t worry…
… be sad.”
Toon Van den Brempt, artiest
De meeste mensen beseffen wel hoe zeer de klimaatverandering onze wereld bedreigt. Politici moeten dus geen schrik hebben van hun kiezers. Wel hebben ze moed en overtuigingskracht vandoen. Daarvoor zijn ze ook verkozen.
Frank Beke, voormalig burgemeester van Gent
Reactie toevoegen