Onze spaarcenten voor hun toekomst
Al 50 jaar lang groeit het besef dat het klimaat en de gezondheid van de planeet ons voortbestaan bepalen. En nu staan we onafwendbaar voor deadlines: het akkoord van Parijs concreet maken, de schade beperken, heroriënteren.
Grootouders voor het Klimaat voert campagne om het spaargeld van 55-plussers in bank- en verzekeringsproducten en in pensioenfondsen te bestemmen voor duurzame projecten om op die manier de klimaatcrisis aan te pakken.
De campagne richt zich tot de 55-plussers, de financiële sector en de overheid.
Wij hebben geen 50 jaar meer om het tij te keren maar we hebben wel, nu, vandaag en op elke leeftijd de kracht om te handelen, te ondernemen, actie te voeren en onze eigen kleinkinderen en komende generatites diep in de ogen te kijken.
Nieuws (sep 2024): Op een moment dat de banken vechten om het spaargeld dat vrijkomt van de staatsbon, schrijft Frans De Clerck een opinie over de plicht van overheid en de banken om te investeren in sectoren die onze toekomst beschermen. Minstens moet de spaarder genoeg informatie krijgen om zelf voor duurzaamheid te kiezen. Lees de opinie.
Nieuws: Fairfin maant minister van financiën Van Peteghem aan regelgeving uit te werken om fossiele energie uit te faseren en investeringen in nieuwe fossiele projecten te stoppen. De Grootouders steunen dit initiatief. U ook? Lees er hieronder meer over.
Nieuws: Onze gids Op weg naar duurzaam sparen en beleggen is uit. Enkele specialisten helpen je op weg om zelf sturing te geven aan de manier waarop je spaargeld wordt aangewend. Lees er dieper op deze pagina meer over of lees hem hier direct.
Nieuws: De campagne #onzecenten zoekt medestanders die het expertenteam willen versterken. Lees onze oproep.
Nieuws: Op 9 december 2021 won deze campagne de Civil Society Prize 2021 van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC). Lees er dieper op deze pagina meer over.
Waarover gaat de campagne?
Wie wat geld, en dat hoeft heus niet veel te zijn, bij de bank heeft uitstaan, zal wel weten dat de bank met dat geld meer doet dan het ‘uit’ te laten ‘staan’. Maar wáár ze het precies voor aanwendt komen we moeilijker te weten en kunnen we als klant moeilijker sturen. Tegelijk heeft de samenleving nood aan kapitaal om zich volgens duurzamere principes in te richten. Die twee mechanismen kunnen beter op elkaar afgestemd worden. Grootouders voor het Klimaat wil daar met deze campagne toe bijdragen.
Het is nu niet altijd duidelijk hoe banken en andere financiële instellingen het financiële vermogen (d.w.z. de financiële bezittingen, het spaargeld) van hun klanten beheren; het kan nog altijd ten goede komen aan activiteiten die hun klanten niet wensen te steunen (zoals industrie op basis van fossiele grondstoffen). Dat financiële vermogen kan nochtans evengoed ingezet worden om te investeren in een schone, toekomstvaste samenleving, door schone technologieën en duurzame consumptiesystemen en productiemethodes substantieel meer te financieren en steun terug te trekken (desinvestering) uit vervuilende of onethische bedrijven en installaties.
Er zijn grote verschillen tussen individuele 55-plusgezinnen, maar hun gezamenlijke financiële vermogen is aanzienlijk: het is van dezelfde grootte-orde (honderden miljarden) als de bedragen die genoemd worden in de Green Deal en NextGenEU. Het kan op grote schaal ingezet worden, deels in combinatie met overheidsgelden en kapitaal van het bedrijfsleven.
De leden en sympathisanten van Grootouders voor het Klimaat (GvK) zijn senioren, veelal opa’ s en oma’s, die zeer bezorgd zijn over de toekomst die de volgende generaties te wachten staat. Ze zijn zich ervan bewust dat de natuurlijke hulpbronnen van de aarde al enkele decennia op een onverstandige manier verbruikt worden. De klimaatcrisis is daar een gevolg van, maar ook het dreigend onomkeerbaar verlies aan biodiversiteit, de uitputting van grondstoffen, de verstoring van het voedselsysteem en het verhoogde risico op pandemieën. Het is de hoogste tijd die schade, met name voor toekomstige generaties, te beperken. In welke wereld zullen onze kleinkinderen leven?
Dit is de campagnevideo. Klik op het driehoekje onderaan links om hem te starten
(kies het knopje ‘cc‘ in de balk om ondertitels weer te geven)
Wat kunnen wij doen?
We richten ons in de eerste plaats tot onze leeftijdsgenoten, de generatie(s) vanaf 55 jaar. Hun spaargeld kan, behalve een financieel rendement voor henzelf, ook tegelijk een maatschappelijk rendement en een bijdrage leveren voor een betere wereld.
We sensibiliseren hen over de urgentie van de klimaatcrisis, en maken duidelijk dat banken, verzekeringsmaatschappijen, pensioen- en beleggingsfondsen en vermogensbeheerders een belangrijke rol kunnen spelen bij de aanpak van de klimaatcrisis, door onze centen duurzamer te investeren.
Wat u kunt doen:
- met uw bank, verzekeraar en/of pensioenfonds open in gesprek gaan en inzicht vragen in het gebruik dat van uw centen wordt gemaakt
- er bij uw bank op aandringen haar investeringsbeleid te heroriënteren naar een duurzame toekomst, en desnoods een andere financiële instelling kiezen en dus uw geld elders plaatsen.
- daartoe gebruik maken van onze modelbrief voor uw bank of de modelbrief voor uw verzekersmakelaar. U kunt de inhoud van het document b.v. in een mail plakken. Wijzig of preciseer de gemarkeerde gedeelten.
- zelf uw financiële producten onderzoeken aan de hand van de gids Op weg naar duurzaam sparen en beleggen. U verwerft meer inzicht in financiële mechanismen en u kunt uzelf bepalen wat u belangrijk vindt. Zo komt u beslagen op het ijs bij uw bankier of verzekeraar.
We sturen daarover naar de financiële instellingen een open brief :
Wat we aan financiële instellingen vragen:
- hun kaarten open en bloot op tafel te leggen en duidelijk te maken in welke mate zij bijdragen tot een transitie naar ecologische en sociale duurzaamheid
- hun klanten actief naar hun voorkeur te vragen voor de duurzame inzet van spaargelden en beleggingen, en daarover volledige transparantie te geven op basis van een extern gevalideerd duurzaamheidslabel of een andere degelijke kwalificatie
- jaarlijks verslag uit te brengen over hun krediet- en investeringsbeleid, waaruit onder meer blijkt hoe zij hun tijdspad op vlak van groene investeringen hebben gerealiseerd
- te zorgen voor een sterker Towards Sustainability Label (dat is een duurzaamheidslabel dat de banksector op dit ogenblik uitwerkt)
- hun medewerkers een degelijke opleiding in duurzame financiering te doen volgen
De ministers en staatssecretarissen, bevoegd voor financiën, van de federale overheid en van de deelstaten, worden aangeschreven met een open brief en/of we voeren gesprekken met hen om hun steun en hun actieve inzet te vragen.
- open brief aan Vincent Van Peteghem, vice-eersteminister en minister van Financiën
- open brief aan mevrouw Hilde Crevits, viceminister-president van de VlaamseRegering en Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en Landbouw
- open brief aan de Nationale Bank van België
- open brief aan de Participatiemaatschappij van Vlaanderen
- open brief aan de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij
In 2021 werden we ontvangen bij vice-eersteminister en minister van Financiën Vincent Van Peteghem, minister van Klimaat en Duurzame Ontwikkeling Zakia Khattabi, minister van Energie Tinne Van der Straeten, staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen Thomas Dermine, vice-eersteminister en minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter en vice-eersteminister en minister van Mobilitiet Georges Gilkinet.
Wat we aan de overheid en de publieke investeringsmaatschappijen vragen:
-
de uitwerking en de wettelijke verankering van een duidelijke stel criteria waaraan duurzame investeringen en beleggingen moeten voldoen
-
dat de federale overheid een bindend tijdspad vastlegt waarbinnen financiële instellingen, inclusief de publieke investeringsmaatschappijen, worden verplicht hun investeringen en beleggingen te heroriënteren op basis van duurzaamheidscriteria met 2030 als belangrijke richtdatum; dat moet resulteren in een sterke verhoging van de broodnodige klimaatinvesteringen.
-
dat de federale overheid een financiële stimulans uitwerkt voor particulieren die bijdragen met risicodragende middelen
Doe mee!
We willen met deze actie breed gaan. Klik op een van de titeltjes hieronder om te zien wie we allemaal betrekken. Ja, we rekenen ook op u.
Niet iedereen zit met een grote spaarpot. Ook kleine beetjes helpen. En het mooie is: u hoeft niets op te geven. Uw spaargeld, klein of groot, rendeert even goed (wat met de huidige rente op een gewoon spaarboekje niet moeilijk is, denkt u misschien – reden te meer).
Maar wat als u helemaal geen reserve hebt, misschien zelfs geen bank hebt? Dan nog is deze actie er voor u. Het is ook úw toekomst, die van úw kleinkinderen. En de toekomst van alle kleinkinderen van de wereld.
Grootouders voor het Klimaat zet zich in voor een rechtvaardige en sociale transitie. De gevolgen en de kosten mogen niet verhaald worden op zwakkere leden van de samenleving en landen in het zuiden. Gebieden die het minst hebben bijgedragen tot het klimaatprobleem, maar het eerst de gevolgen ervan ondervinden, terwijl ze het minst voorzieningen hebben om ermee om te gaan.
Het spreekt vanzelf dat onze campagne oog heeft voor ongelijkheid en armoede, ook al bevat ze geen directe maatregelen die dat aanpakken. Een duurzame besteding van spaargeld komt ten goede aan de hele gemeenschap, ook aan het financieel zwakkere segment. Ook vormt het ideeëngoed van de Green Deal zowel in de VS als in de Europese Unie een poging om die kloof te overbruggen.
Grootouders voor het Klimaat is er zich van bewust dat er voor de verduurzaming meer moet gebeuren (veel meer) dan deze campagne. Onze spaarcenten voor hun toekomst is dan ook complementair met andere acties waarbij de Grootouders zich aansluiten of die ze zelf organiseren, en de bewustwording die ze, b.v. via hun website grootoudersvoorhetklimaat.be proberen te vergroten.
Jawel, dat las u goed: deze campagne richt zich tot 55-plussers. Dat belet niet dat anderen zullen aansluiten. Ze hebben dezelfde bekommernissen – en misschien ook geld op de bank.
In elk geval staan de jongeren van Youth for Climate ook op de bres voor een beter gebruik van het spaargeld. Anuna De Wever en Adélaïde Charlier spraken hun steun al enthousiast in op onze campagnevideo. Hun langere statement staat wat dieper op deze pagina.
U kunt het verschil maken. Neem dit op met uw bankagentschap (misschien gewapend door onze gids (hier). We hebben de financiële sector op de hoogte gebracht van onze actie; ze zullen dus niet verrast zijn van uw telefoontje of uw mail. U kunt de modelbrieven gebruiken die we voor u hebben klaargezet: voor de bank resp. voor de verzekeringsmakelaar.
Stuur ons uw opmerkingen en suggesties (de korte versie van ons mailadres is onzecenten@gvhk.be) .
He zou fijn zijn mocht u onze campagne delen op sociale media.
Samen met Goodplanet en een aantal leerkrachten en leerlingen, ontwikkelden we een kit voor workshops voor scholen.
De leerlingen verwerven meer inzicht in de financiële systemen, met de focus op duurzaamheid. Ze worden ook aangemoedigd over het onderwerp in gesprek gaan met hun vrienden en familie.
Dit project werd gerealiseerd met de steun van het Fonds voor Financiële Geletterdheid, beheerd door de Koning Boudewijnstichting.
We werkten een gids uit waarmee iedereen zelf aan de slag kan. Zo kun je bepalen wat duurzaamheid voor jezelf betekent, zodat je daarover in gesprek kunt gaan met familie, vrienden, je vereniging… En zo kom je natuurlijk ook beslagen op het ijs bij je bankier of verzekeraar.
We hebben goede contacten met onze zustervereniging in Franstalig België en Nederland. Zij bereiden een gelijkaardige actie voor.
Ook de Vlaamse ouderenverenigingen worden benaderd.
En naar uw suggesties luisteren we op het mailadres onzecenten@gvhk.be
Onze gids: Op weg naar duurzaam sparen en beleggen
Grootouders voor het Klimaat heeft een gids samengesteld die u in bevattelijke taal inzicht geeft in de manier waarop de financiële wereld (banken, verzekeringen, beleggingen…) gebruik maakt van uw spaargeld – en hoe u dat gebruik kunt sturen.
De wondere wereld van de financiën is complex voor leken. Daarom is deze gids Op weg naar duurzaam sparen en beleggen speciaal geschreven om iedereen te helpen die aarzelt er zelf aan te beginnen. Zo kunt u erop toezien dat uw spaarvermogen, hoe bescheiden ook, constructief wordt aangewend voor een betere toekomst.
De realiteit laat zien dat, ondanks het stijgende bewustzijn en kennis in de samenleving, de systeemcrisis nog altijd acuter wordt. En alles samen is er bij de 55-plussers veel spaargeld in omloop. De gids wil een nuttig hulpmiddel zijn om dat geld goed en duurzaam te (laten) opbrengen.
De gids is opgevat als een onafhankelijke algemene wegwijzer in het financiële landschap. Hij is gratis, niet-commercieel en geeft géén concreet financieel advies. Hij bevat een goede twintig bladzijden toegankelijke informatie en een werkschrift. Iedereen kan hem eenvoudig, helemaal gratis en vrijblijvend afladen.
- Haal de gids in huis: Op weg naar duurzaam sparen en beleggen
- Voor uw vragen is er het e-mailadres onzecenten@gvhk.be.
Stop de geldstroom naar nieuw fossiel!
Uit onderzoek van vzw Fairfin, de onafhankelijke duurzaamheids-waakhond van de Belgische banken (zie b.v. de bankwijzer), blijkt dat die banken sinds begin 2021 bijna 11 miljard euro aan de top-15 fossiele expansiebedrijven toestopten. Die geldstroom moeten we ombuigen naar duurzame investeringen die helpen om de klimaatdoelstellingen te halen. In het dossier werden in het bijzonder BNP Paribas Fortis, ING, Belfius en KBC onderzocht.
Fairfin sprak minister van financiën Van Peteghem hierover aan. In een open brief wordt de minister gevraagd het voortouw te nemen door een regelgevend kader uit te werken voor de financiële sector om investeringen in fossiele energie uit te faseren en geen investeringen in nieuwe fossiele projecten meer toe te laten.
Ook de partijvoorzitters kregen een open brief in de bus om dit te ondersteunen. Grootouders voor het Klimaat is mede-ondertekenaar. Ook u kunt de brief ondertekenen op de website van Fairfin.
Vragen? Mail ons op onzecenten@gvhk.be
De campagne wint de Civil Society Prize 2021 van het invloedrijke EESC
Grootouders voor het Klimaat heeft met haar campagne Onze spaarcenten voor hun toekomst de Civil Society Prize 2021 gewonnen van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC).
De Grootouders zijn vereerd met de erkenning door deze belangrijke Europese instelling. Dat wij werden geselecteerd uit meer dan 50 inzendingen uit 24 landen van de Europese Unie (en dat ons project eerste werd van de vijf finalisten) zien we als een aanmoediging om met nog meer energie door te gaan.
Het EESC is een adviesorgaan voor de Europese instellingen (EU Parlement, Commissie). Zijn leden zijn werkgevers, vakbondsmensen en vertegenwoordigers van het middenveld (sociale, beroeps-, economische en culturele organisaties).
De prijs wordt uitgereikt aan personen en ngo’s uit de EU, als bekroning van “uitmuntende initiatieven uit het maatschappelijk middenveld”. Het thema voor dit jaar is doeltreffende, innovatieve en creatieve klimaatacties die een rechtvaardige transitie naar een koolstofarme en klimaatbestendige economie bevorderen. De bedoeling is dat de winnaars met het prijzengeld en de erkenning die zij krijgen hun projecten kunnen opschalen en hun gemeenschap nog meer kunnen helpen.
Op die manier laat de EESC zien dat het maatschappelijk middenveld kan bijdragen aan de Europese Green Deal. EESC-vice-voorzitter Cillian Lohan prees de creativiteit van de ingediende projecten: we hebben positieve verhalen nodig, en “onze prijs belicht uitstekende voorbeelden van de inzet van het maatschappelijk middenveld. Daaruit blijkt zonder enige twijfel dat de wil bestaat om verandering teweeg te brengen, en dat onze medeburgers over een schat aan ideeën beschikken en over de deskundigheid om ze te realiseren.”
We zijn trots dat we daaraan kunnen meewerken. Deze prijs is voor onze campagne een belangrijke morele en financiële steun waarmee we nieuw materiaal en acties kunnen ontwikkelen. We hopen dat hij ook een deur zal openen naar nieuwe samenwerkingen.
Over de civil society prize en het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) lees je meer op zijn site:
Goede voorbeelden
Meer en meer bedrijven, organisatie en overheden zijn met hun investeringsbeleid op de goede duurzame weg. Omdat deze campagne werd voorbereid door de afdeling Regio Gent, zochten we twee voorbeelden dicht bij huis. De rector van UGent, en de burgemeester van de Stad Gent hebben op onze persconferentie hun aanpak en motieven gepresenteerd. Klik hieronder om hun bijdrage te zien.
(klik op het driehoekje om de video te starten)
(klik op het driehoekje om de video te starten)
De jongeren
Deze campagne bindt generaties. We vroegen aan twee trekkers van de jongerenbeweging Youth for Climate of ze deze campagne steunen. Zie hieronder hun antwoord.
(klik op het driehoekje om de video te starten)
(klik op het driehoekje om de video te starten)
Meer informatie
- In het persdossier leest u in een bevattelijke taal een uitgebreide motivering en cijfers
- Voor wie de financieel-technische details wil consulteren, maken we ook het basisdocument van de financiële experts beschikbaar
- Onze gids kunt u hier vinden: Op weg naar duurzaam sparen en beleggen.
- U kunt ons bereiken via onzecenten@grootoudersvoorhetklimaat.be
Dit project kwam tot stand in de afdeling Regio Gent van Grootouders voor het Klimaat. Corona beperkte de mogelijkheden van de afdeling, waardoor ze zich kon vastbijten in de voorbereiding van deze campagne.
Onder impuls van GvK-ambassadeur Frans De Clerck, een autoriteit op het gebied van ethisch bankieren, werd eerst een grondig basisdocument opgesteld dat ook door externe experten werd geëvalueerd.
Frans De Clerck
Frans De Clerck, ambassadeur van Grootouders voor het Klimaat, heeft aanvaard het boegbeeld te zijn van deze campagne. Hij is daar de geknipte persoon voor, door zijn inzichten, kennis en ervaring in de sector, door zijn charisma, en vooral door zijn niet-aflatend streven naar een duurzame toekomst.
Frans De Clerck haalde een MBA aan de Vlerick Business School waar hij 5 jaar gastdocent was voor ‘ethiek in de financiële wereld’. Van 1968 tot 1987 was hij bankier in diverse banken en beheerder van een fonds voor coöperatieven bij de Nationale Investeringsmaatschappij. In 1993 richtte hij mee Triodos Bank België, was er directeur, en was later directeur in Nederland. In 2009 was hij medeoprichter van de Global Alliance for Banking on Values.
Hij kreeg in 2015 de Burgerschapsprijs voor zijn vernieuwend werk. Hij is trotse grootvader van vier kleinkinderen.
Versterk het expertenteam van #onzecenten
Met de campagne #onzecenten willen we spaargeld en beleggingen heroriënteren om de omschakeling naar een duurzame en klimaatvriendelijke economie te helpen. Daar werkt een expertenteam aan van vier personen: Frans De Clerck, Guy De Koninck, Inge Wallays en Luc Mariën.
Zij sparen tijd noch moeite, en willen dat blijven doen. Toch vinden ze dat het tijd wordt het team te versterken voor meer slagkracht, diepgang en impact.
Het takenpakket is veelzijdig en omvangrijk: zorgen voor de inhoudelijke sturing en verdieping van de campagne, studie van een hele reeks onderwerpen (de rol van banken en financiële instellingen in een duurzame economie en in de financiering van de omschakeling; op de hoogte blijven van de regelgeving zoals over de Artikel-9-fondsen of over de Europese taxonomie; nieuwe inzichten in duurzaam sparen en beleggen).
Die kennis schrijven ze neer in vlot leesbare teksten en gieten ze in goede pedagogische hulpmiddelen. Ze werken aan samenwerking en goede relaties met andere organisaties (zoals ouderenverenigingen), ze geven lezingen aan organisaties en groepen.
De Grootouders zijn daarom op zoek naar mensen die hen kunnen helpen.
Je hoeft daarom niet meteen expert te zijn in de materie. Als je maar voldoende ambitie en potentieel hebt om het te worden. Misschien heb je economie of toegepaste economie gestudeerd of handelsingenieur of wie weet heb je interessante ervaring in de financiële sector. Ben je bereid een deel van je tijd aan dit project te besteden? Wij zullen van onze kant zorgen voor de nodige begeleiding om je kennis op een goed niveau te krijgen.
Meewerken aan dit project is in elk geval gevarieerd en boeiend, een droom voor iedere rechtgeaarde progressieve econoom of financiële bolleboos. Je komt dan terecht in het uitdagende kader van onze kwaliteitsbewuste Grootouderbeweging. Maar we verhelen niet dat de taken ook discipline vragen om je in te werken en op te leveren.
O ja, alle actieve Grootouders zijn vrijwilligers. Nul komma nul zero euro vergoeding. Verplaatsings- of gelijkaardige kosten kunnen uiteraard wel vergoed worden. In principe speelt leeftijd en (groot)ouderschap geen rol. Spreek dus gerust dat kleinkind of die kennis aan met een gepast master-diploma en een toffe maatschappelijke gedrevenheid. Gepensioneerde leraren economie of aanverwanten hebben natuurlijk ook een gedroomd profiel.
Contacteer ons via onzecenten@gvhk.be
Alvast een hartelijke dank van Frans, Guy, Inge en Luc.
