Psychologen wereldwijd in actie rond klimaatverandering
Vorige donderdag 14 november op de Internationale top over psychologie en gezondheid (The International Summit on Psychology and Global Health) beten psychologen de spits af. Hoog tijd, vinden ze zelf, want er is voor hen een belangrijke rol weggelegd in de aanpak van de klimaatcrisis. Doemdenken en fakenews maken mensen immers moedeloos en zo ontgaan hen de positieve kanten van klimaatplannen en klimaatactie. Vandaar dat psychologen nu internationaal de handen in elkaar slaan om mensen hoopvol en positief te doen aankijken tegen de transitie, de betere gezondheid en vele kansen die ze creëert. Bovendien willen ze mensen helpen om de obstakels die zich aandienen oordeelkundig aan te pakken.
“Een negatieve framing stoot veel mensen af en dan luisteren ze niet eens meer,” weet professor psychologie Janet Swim van Pennsylvania State University in De Standaard van 18 nov. De Canadese klimaatexperte Katharine Hayhoe waarschuwt er in haar lezingen al jaren voor: ”Zonder hoop verlamt de angst ons”, zegt ook zij. “Praten over de planetaire noodtoestand waarin we ons bevinden is enkel zinvol als je de harde waarheid over de situatie verbindt met een duidelijke analyse van de oplossingen. D.w.z. dat je ‘rationele hoop’ brengt, gefundeerde hoop, zeg maar. Mensen moeten weten welk alternatief er is, want “we lossen dit niet op door meer te recycleren, ledlampen in te draaien of onze autobanden op te pompen. Wie beweert dat dat volstaat, liegt.” Individuele gedragsverandering is inderdaad als een druppel op een hete plaat als het economisch systeem dat de klimaatcrisis veroorzaakt, niet mee verandert.
Maar als systeemverandering nodig is en, bijvoorbeeld, de fossiele sector moet worden afgebouwd, dan denken de mensen die er werken natuurlijk eerder aan de job die ze zullen verliezen, dan aan de kwalitatief betere job die ervoor in de plaats komt of de gezondere omgeving die hen en hun (klein)kinderen wellicht wacht. Dat er alternatieven komen, is vanzelfsprekend de bedoeling, maar die verandering incalculeren vraagt vertrouwen. Zicht op concrete oplossingen helpt daarbij.
Eenzelfde verhaal voor boeren die in de grootschalige agro-industrie terecht zijn gekomen. Omschakelen naar duurzame landbouw en nieuwe vormen van inkomsten rendeert zeker, maar zulke transitie vergt tijd en vooral een degelijke planning en ondersteuning. Wie tot dit besef komt, is klaar om na te denken over een alternatieve toekomst.
Maar er zijn ook mensen en regio’s die zeer abrupt getroffen zijn door de klimaatverandering. Mensen die have en goed kwijt zijn – en dikwijls ook geliefden – door extreem weer: zware overstromingen, landverschuivingen, extreme droogte of bosbranden. Wat zijn hun opties, als individu of als gemeenschap, om te overleven? Vragen waarop niet alleen psychologen maar ook het beleid een antwoord moeten geven. Pas dan kunnen slachtoffers weer veerkracht krijgen.
Vandaar ook dat praten over de impact en over de kleine en grote oplossingen van de klimaatontsporing zo enorm belangrijk is. Psychologen hebben veel ervaring in het ondersteunen van individuele cliënten. Ze hopen die ervaring nu te kunnen omzetten in ondersteuning van hele gemeenschappen én van het beleid.’ Klimaat en psyche zijn in tijden van klimaatcrisis onlosmakelijk met elkaar verbonden! De bijdrage die klimaatpsychologen en -psychiaters willen leveren aan het welslagen van de transitie is daarmee meer dan welkom! Ecologie en geestelijke gezondheid, één strijd!
Meer weten? Surf naar: Psy4Climate en https://www.psychologyandglobalhealth.org/
Lees ook:
Reactie toevoegen