Voor een eerlijk, duurzaam en solidair Europa
Op 21 en 22 maart 2024 kwamen in Brussel meer dan 100 sociale bewegingen en maatschappelijke organisaties bijeen voor de Europese Burgertop. Ze bespraken er n.a.v. het Belgische voorzitterschap van de EU de rol van de EU in de belangrijke kwesties van onze tijd: transformatie van voedselsystemen, een positieve visie op migratie, een eerlijker multilateraal systeem en instellingen, handhaving van mensenrechten, sociale en milieunormen bij activiteiten in de particuliere sector, mensenrechten in de voorhoede van het buitenlands beleid, internationale solidariteit. Deze paneldiscussies resulteerden in de goedkeuring van de gezamenlijke verklaring die je hieronder vindt.

Verklaring van Brussel. Voor een eerlijk, duurzaam en solidair Europa
Verklaring van het Europese maatschappelijke middenveld en van sociale bewegingen op de Europese Burgertop onder het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie
22 Maart 2024
Wij, maatschappelijke organisaties en sociale bewegingen uit heel Europa, zijn vastberaden om een Europa tot stand te brengen dat eerlijk en duurzaam is en solidariteit hoog in het vaandel draagt. Wij geloven dat onze toekomst rechtstreeks verbonden en zelfs gemeenschappelijk is met die van volkeren over de hele wereld. Om onze gemeenschappelijke uitdagingen aan te pakken, moeten we samenwerken.
We bevestigen het gelijke recht van alle mensen op een fatsoenlijk leven en we benadrukken dat de strijd tegen alle vormen van ongelijkheid, of die nu sociaal, gender, raciaal of wat dan ook is, de hoeksteen moet zijn van alle beleid dat het universeel respect voor de mensenrechten wil garanderen.
Wij bevestigen dat, in een onderling afhankelijke wereld, de enige levensvatbare politieke optie is om mondiale uitdagingen aan te pakken met meer multilaterale samenwerking en internationale solidariteit. Daarom roepen we de politieke leiders van Europa op om een resolute keuze te maken: laten we samenwerken, binnen Europa en met de rest van de wereld, aan oplossingen die zes diep met elkaar verbonden dimensies omvatten: een verenigd antwoord op mondiale uitdagingen; vrede, mensenrechten en veiligheid; een diepgaande transformatie van onze economie; respect voor de grenzen van de planeet; rechtvaardigheid op het gebied van migratie; en democratische participatie.
Veel van de uitdagingen waar we voor staan vinden hun oorsprong in een onhoudbaar economisch model dat is gebaseerd op financialisering en concurrentie. Wij roepen Europa op om het geweer van schouder te veranderen en een leidende rol op te nemen in het terugdringen van de ongelijkheid in de wereld, het waarborgen van de stabiliteit van het internationale financiële systeem en het tegengaan van de race naar de bodem voor sociale, fiscale en milieunormen, door de democratische controle op de markten te versterken en de groeiende macht van transnationale ondernemingen te beperken. Europa moet samenwerking, machtsdeling, menselijke veiligheid, milieu-integriteit en de eerlijke toegang tot hulpbronnen centraal stellen in zijn buitenlands beleid. Het moet ernaar streven de eerbiediging van de mensenrechten universeel te maken en de alomvattende visie van de 2030-agenda voor duurzame ontwikkeling uit te voeren.
In een tijd waarin Oekraïne nog steeds vecht tegen de Russische invasie van zijn grondgebied, waarin de bevolking van de bezette Palestijnse gebieden het slachtoffer is van uitzichtloos en verschrikkelijk lijden als gevolg van de Israëlische oorlog in Gaza, waarin de Democratische Republiek Congo wordt geconfronteerd met een humanitaire en veiligheidscrisis met bijna 7 miljoen ontheemden, en waarin vele andere conflicten over de hele wereld woeden buiten het blikveld van de media of van politieke leiders, roepen we Europa op om coherent te zijn in zijn benadering van internationale conflicten en de eerbiediging van het internationaal recht. De EU moet vredesopbouw en het recht van alle mensen om in veiligheid te leven tot de belangrijkste pijlers van haar buitenlands beleid maken, in alle omstandigheden. Dit houdt in dat de EU actief bijdraagt aan conflictpreventie door middel van diplomatie, dat ze de diepere oorzaken van conflicten aanpakt en voldoende financiële middelen toewijst.
In een tijd waarin wetenschappers over de hele wereld ons waarschuwen voor de urgentie van de klimaatverandering en de ineenstorting van de biodiversiteit, waarin de meeste planetaire grenzen worden overschreden en waarin machtige industrielobby’s en conservatieve stromingen de resultaten van de Europese Green Deal bedreigen, roepen we onze politieke leiders op om een ambitieuze sprong voorwaarts te maken. Europa moet de moedige keuze maken om een rechtvaardige transitie te garanderen, ondersteund door een herverdelingsagenda en voldoende publieke en private financiële middelen. Zo’n transitie, die een doelgerichte visie op de economische en industriële toekomst van Europa vereist, zou iedereen in staat moeten stellen een bevredigend leven te leiden in een koolstofarme economie in Europa en elders ter wereld.
We zijn ervan overtuigd dat het antwoord op deze uitdagingen niet kan worden bereikt door aanpassingen in de marge van het huidige economische model, en daarom roepen we op tot een echte ecologische en sociale transformatie van de Europese en mondiale economie. In Europa vereist dit de terugkeer van een strategische staat die openbare diensten garandeert en zijn rol opneemt als regulator van het economische leven, een handelsbeleid dat gebaseerd is op de handhaving van mensenrechten en sociale en milieunormen, inclusief een speciale en gedifferentieerde behandeling voor lage-inkomenslanden, een herziening van het gemeenschappelijk landbouwbeleid om duurzame en gezonde voedselsystemen te bevorderen, de bevordering van de agenda voor fatsoenlijk werk en concrete stappen in de richting van internationale belastingrechtvaardigheid.
We kunnen niet zwijgen tegenover een fort Europa dat zichzelf insluit ten koste van de fundamentele rechten van migranten, maar ook van Europa’s eigen welvaart op lange termijn, en dat samenwerking met soevereine staten afhankelijk maakt van maatregelen voor migratiebeheersing. Mensen zullen altijd op zoek gaan naar een beter leven. Wij roepen op tot een grondige heroriëntering van het Europese migratiebeleid, gebaseerd op migratierechtvaardigheid, die vertrekt van grondrechten en solidariteit en een positieve visie op migratie. Migratierechtvaardigheid betekent in de eerste plaats partnerschappen sluiten voor duurzame ontwikkeling, zodat ieder mens in waardigheid kan leven waar hij of zij geboren is. In combinatie daarmee openen we veilige en legale migratiekanalen. Dit vereist een beleid dat gericht is op sociale integratie en non-discriminatie in de gastlanden en dat in overeenstemming is met de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling en de internationale verplichtingen op het gebied van mensenrechten.
Tot slot roepen wij, gezien de gevaren voor de democratie en voor de burgerlijke ruimte in Europa en elders ter wereld, Europa op om zijn rol als promotor van de democratie te versterken. Dit begint binnen de Unie, met een strikte eerbiediging van de fundamentele vrijheden en de rechtsstaat, maar ook met meer transparantie en een grotere participatie van burgers in de politieke besluitvorming, onder meer via sociale dialoog en vernieuwende initiatieven van onderop en vanuit de gemeenschap. Dit betekent ook dat er een ambitieuze strategie moet komen om de civiele ruimte wereldwijd te ondersteunen: Europa moet het bestaan van een divers en autonoom maatschappelijk middenveld beschermen en meer steun verlenen aan verdedigers van mensenrechten als essentieel onderdeel van het democratische leven overal ter wereld.
Wij, maatschappelijke organisaties, zetten ons ieder op onze eigen specifieke manier, maar verenigd rond deze gemeenschappelijke standpunten in om onvermoeibaar en in samenwerking met organisaties overal ter wereld die onze visie delen, ons werk van educatie, informatie, mobilisering en belangenbehartiging voort te zetten, ten dienste van een eerlijk, duurzaam en verenigd Europa.
Met nog maar een paar weken te gaan voor de Europese verkiezingen, roepen we burgers en politici op om te kiezen voor een open en zorgzame samenleving in een eerlijke en duurzame wereld.
Een ander Europa is mogelijk. Laten wij het waarmaken!


De ondertekenaars van de European Citizens’ Summit zijn
CNCD-11.11.11 | België |
Le Monde selon les femmes | België |
Rise For Climate Belgique | België |
Caritas International | België |
CONCORD | Europa |
Association des Dynamiques des Jeunes Marocains | Marokko |
ATTAC | Spanje |
Entraide et Fraternité | België |
Centre tricontinental-CETRI | België |
Viva Salud | België |
Soutien Belge Overseas | België / Libanon/Turkije |
Both ENDS | Nederland |
Fairwatch | Italië |
EDUXO Italia APS | Italië / België |
Solsoc | België |
Humundi (ex SOS Faim) | België |
European Network on Debt and Development (Eurodad) | Europa |
Minka International (Réseau Minka AISBL) | België |
Climate Action Network (CAN) Europe | Europa |
European Alternatives | Europa |
Search for Common Ground | België (+ 30 landen wereldwijd) |
Migration Law Research Group, Ghent University | België |
Grands-parents pour le climat | België |
ACT Alliance EU | Europa |
ActionAid International | Internationaal/België |
ACODEV | België |
EU LAT Network | België |
CFSI | Frankrijk |
DGD | België |
Réseau Europe-Afrique centrale, EurAc | Europa |
Solidaris – Union Nationale des Mutualités Socialistes | België |
Attac Bruxelles | België |
Fédération des Services Sociaux | België |
Broederlijk Delen | België |
INEES | Luxemburg |
ULB-Coopération | België |
MOC (Mouvement Ouvrier Chrétien) | België |
La Coordinadora de Organizaciones para el Desarrollo | Spanje |
GUINEE 44 | Frankrijk |
RISE asbl | Luxemburg |
BATIK INTERNATIONAL | Frankrijk |
Association Xylm | Frankrijk |
11.11.11 | België |
Artisans du Monde | Frankrijk |
FOS ngo | België |
collectif Bruxelles-Bujumbura | België |
QUEST – Quality Education in Europe for Sustainable Social Transformation | Europa |
Oxfam Belgique | België |
SOLIDAR | België |
nONE | Frankrijk |
Fédération Artisans du Monde (bureau collégial) | Frankrijk |
Povod Institute | Slovenië |
CEBioS | België |
Global Responsibility – Austrian platform for development and humanitarian aid | Oostenrijk |
SOS Faim | Luxemburg |
Dynamo International | België |
Avocats sans frontières | België |
Südwind | Oostenrijk |
E’changeons le Monde-Artisans du Monde | Frankrijk |
Citizens for Ecological Learning and Living (CELL) | Luxemburg |
Risome | België |
WSM | Europa |
Iles de Paix | België |
Plataforma Portuguesa das ONGD | Portugal |
Fairtrade Belgique | België |
Commission Justice et Paix Belgique | België |
SNETAP-FSU | Frankrijk |
Protection International (PI) | Wereldwijd |
Asociación por la Paz y los Derechos Humanos Taula per Mèxico | Spanje |
indecosa cgt | Frankrijk |
Gringgo s.c. | Luxemburg |
ELA | Baskenland |
Informationsstelle Peru e.V. | Duitsland |
CFSI | Frankrijk |
European Network for Citizen Initiatives in Global Solidarity | Europa |
FDH Belgique | België |
Educational Society of Malopolska (MTO) | Polen |
Belgian Ministry for Foreign Affairs | België |
Open Plan Foundation | Polen |
CELL | Luxemburg |
Geomoun NGO | België |
Afrique Developpement et Avenir asbl | België |
Grootouders voor het Klimaat | België |
Foundation for the Cultural Exchange toTU toTAM | Polen |
FIAN European sections | België |
Hungarian Society for Environmental Education (HSEE) | Hongarije |
Société civile | België |
TROCA- Plataforma por um Comércio Internacional Justo | Portugal |
Wilde Ganzen | Nederland |
Action contre la Faim | Frankrijk |
WSM | België |
Coordination SUD | Frankrijk |
ACODEV | België |
Quaker Council for European Affairs | Europa |
European Environmental Bureau | België |
Save the Children | Europa |
CEPAG asbl | België |
FGTB wallonne | België |
Friends of the Earth Hungary | Hongarije |
Caritas Europa | België |
INDECOSA-CGT | Frankrijk |
HAND | Hongarije |
LA CIMADE | Frankrijk |
The Civic Resource Centre | Roemenië |
FOND | Roemenië |
European Grandparents for Climate | België |
Klimadelegation e.V. | Duitsland |
Kalejdoskop Kultur | Polen |
Corporate Europe Observatory | België |
Ik lees dat de Grands-Parents pour le Climat 2 keer vermeld staan als ondertekenaars en de Grootouders voor het Klimaat niet. Mag ik veronderstellen dat het een vergetelheid bij de vertaling was/is?
Bedankt voor de verbetering
Vriendelijke groeten