Bekijk deze nieuwsbrief in uw browser

• 21 maart / Brussel: actie rond financiering openbaar vervoer
  Actie aan het Martelarenplein in Brussel voor een betere financiering voor het openbaar vervoer.
  Zie eerder in deze nieuwsbrief.
• 21 maart – 22 april / Brieventsunami
  Actie om het klimaat weer nadrukkelijker op de agenda te zetten; een gezamenlijk initiatief van cultuurcentra, bibliotheken en middenveldorganisaties.
  Meer details verderop in deze nieuwsbrief.
• 21 maart / Gent: Impactvolle campagnes
  Hoe zet je mensen echt aan tot duurzame actie? Wat zijn de ingrediënten van een campagne die impact heeft? Workshop met medewerking van Fien Louwagie.
  Meer info en inschrijven
• 25 maart / Webinar rond biobased bouwen
  Biobased bouwen is een methode waarbij materialen zoals hout, hennep, stro en bamboe worden gebruikt in plaats van CO₂-intensieve bouwstoffen. Deze materialen nemen tijdens hun groei CO₂ op uit de atmosfeer, wat bijdraagt aan een lagere klimaatimpact. Maar waarom wordt het dan zo weinig toegepast? Webinar georganiseerd door onze Nederlandse zusterorganisatie.
  Meer lezen en aanmelden
• 26 maart / Mechelen: Cinema Lumière
  Vertoning van de documentaire ‘I am the River, the River is me’, gevolgd door een debat. De stad trakteert op een drankje.
  Meer over deze voorstelling
• 27 maart / Gent: Boekvoorstelling en gespreksavond
  GvK-ambassadeur Rik Pinxten stelt zijn nieuwe boek voor: “Een eerlijke nieuwe wereld’, waarin hij alternatieve zienswijzen aanreikt voor het dominante, globale marktdenken.
  Meer informatie en mogelijkheid tot inschrijven
• 28 maart / Brussel Financietoren – actie tegen het beleid van Belgische banken
  Actie op initiatief van Fairfin en Bos+ die protesteren tegen de rol die Belgische banken spelen bij de mondiale ontbossing.
  Meer informatie hierna.
• 29 maart / Je batterijen opladen - Brussel
  Een initiatief van de Klimaatcoalitie en CNCD 11 11 11 om elkaar te ontmoeten, te netwerken, te leren en je te organiseren om energie op te doen; iedereen welkom!
  Lees meer over dit initiatief
• 31 maart / GvK-webinar: Brengt natuurherstel geld op voor onze samenleving?
  Reine Spiessens, beleidsmedewerker van het WWF voor biodiversiteit licht de zeer markante resultaten van een studie toe die het Vlaams Instituut voor Technologie uitvoerde rond het rendement van natuurherstel.
  Meer over dit GvK-webinar
• 1 en 8 april / Bornem: kunstevenement “La Capella”
  Een avondvullend programma met performance, muziek, tentoonstelling, poëzie en meer door GvK-ambassadeur Koen Nelissen, actrice Sien Eggers en muzikanten Eva Ackerman en Elisabeth De Loore. De bijhorende installate “Save the world”, een aanklacht tegen het oorlogsgeweld en de verwoesting van de natuur, krijgt een meter, Sabine Hagedoren.
  Meer over dit evenement
• 1 april / Mortsel: Wetenschappers over luchthavens
  De problematiek van luchtvaart en milieu/klimaat wordt maar zelden grondig voorgesteld. Wil je weten hoe experten uit verschillende disciplines erover denken, schrijf je dan in voor de lezing “Sociale, Milieu- en Gezondheidsimpact van een luchthaven door een wetenschappelijke bril.”
  Meer over deze lezing
• 2 april / Boutersem: Duurzaam sparen en beleggen
  Grootouder voor het Klimaat Jan Van Reusel geeft tips om op een duurzame manier met ons spaargeld om te gaan, zodat het onze (klein)kinderen ten goede komt.
  Gratis toegang maar graag vooraf inschrijven
• 3 april / Kortrijk: Klimaatsamenspraak
  Op donderdag 3 april organiseert de Centrale Bibliotheek van Kortrijk de ‘Eco-comedy’ van Low Impact Man Steven Vromman, samen met de Grootouders voor het Klimaat Regio Kortrijk.
  Meer op onze website
• 14 april / GvK webinar: Eetbossen in de strijd tegen de klimaatcrisis
  De doorsnee landbouw is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de broeikasgasemissies in Vlaanderen en het omzetten van natuurlijke habitats in landbouwgrond leidt tot verlies aan biodiversiteit. Samen met Piet Moerman ging Hilde Eylenbosch aan de slag om een antwoord te vinden: een eetbos in Deinze.
  Meer over dit webinar en inschrijven
• 14 april / Kuurne: Klimaatsamenspraak: Wat is er aan de hand met het weer?
  Een initiatief van het Sociaal Huis Kuurne met de medewerking van een GvK klimaatcoach.
  Meer informatie over dit initiatief
• 21 april / Kempen: Week van de aarde
  Een hele week biedt GvK Kempen planeetvriendelijke activiteiten aan in samenwerking met verschillende organisaties.
  Meer details over het programma
• 22 april / Mechelen: Eco-comedy
  Een organisatie van GvK Mechelen met medewerking van Steven Vromman.
  Meer info en tickets
• 24 april / Leuven: Klimaatwake
  Hoe verwerk je alarmerend klimaatnieuws zonder je levensgeluk te verliezen? Tijdens de Klimaatwakes kan je zorgen delen en inspiratie vinden in de aanpak van de klimaatcrisis.
  Meer info over deze klimaatwake
• Noteer alvast (1): Regiodag in Antwerpen op 16 juni
  Op het programma: Inspirerende succesverhalen uit onze regio’s en ‘Hoe start ik een regionale werking?’ Gastspreker Eric Corijn zal het hebben over ‘Van onderuit werken aan de (klimaat)transitie’.
  Meer over onze regiodag
• Noteer alvast (2): Grootouderspicknick Limburg op 5 september
  Meer informatie volgt later.

• Open brief tegen belastingvermindering op giften
  Vorige week publiceerden meer dan 470 middenveldorganisaties een open brief waarin ze protesteren tegen de belastingvermindering op giften van 45% naar 30%. De maatregel dreigt meer dan 2500 organisaties te treffen die dagelijks ijveren voor het algemeen belang en op die wijze unieke maatschappelijke meerwaarde creëren. In 2023 ging het om 362 miljoen euro giften van minstens 40 euro. Deze wijziging zal de staatskas nauwelijks iets opleveren: volgens minister Jan Jambon gaat het om een besparing van (amper) 40,26 miljoen euro per jaar. Een druppel op de gloeiende plaat van de overheidsfinanciën, maar een klap voor duizenden initiatieven die levens redden, onrecht bestrijden, zorg verlenen en kwetsbare mensen ondersteunen.
  Meer informatie op onze website
• Warm alarm: een brieventsunami om het klimaat weer op de politieke agenda te zetten
  Hoe bouwen we aan een veerkrachtige samenleving, die ecologisch en sociaal sterk staat? Een groep cultuurcentra, bibliotheken en middenveldorganisaties hebben zich rond deze vraag verenigd. Zij vroegen een aantal kunstenaars om een ‘artistieke’ brief, lied of gedicht te schrijven met een dringende oproep aan politici en beleidsmakers om werk te maken van een doortastend klimaatbeleid. Tussen 21 maart (begin van de lente) en 22 april (Dag van de Aarde), willen ze zo veel mogelijk e-mails sturen naar onze klimaatministers. Doe vanaf 21 maart mee aan deze artistieke brieventsunami door een of meer poëtische en artistieke brieven via e-mail te sturen naar een of meer klimaatministers. Je kan ook deelnemen aan een ‘Brieventsunami-schrijfmoment’ aan een van de schrijftafels die tijdens deze periode ingericht worden.
  Meer op onze website
• Toenemende druk op Europese Commissie om fossiele subsidies stop te zetten
  In oktober vorig jaar vroeg United for Climate Justice (UCJ – een netwerk met vertegenwoordigers uit een twaalftal Europese landen) via een Open Brief dat de Europese Commissie een einde zou maken aan de fossiele subsidies in haar lidstaten. Het antwoord van de Commissie heeft lang op zich laten wachten. Ze erkent dat actie nodig is en geeft aan dat tegen het einde van dit jaar 46% van de subsidies afgebouwd zouden zijn. Concrete maatregelen om dat doel te bereiken zijn er echter niet, stelt het Europees Milieuagentschap vast. UCJ vraagt daarom (1) een bindend tijdschema voor een volledige uitfasering van fossiele subsidies, (2) methodologische richtlijnen om ervoor te zorgen dat duidelijk is wat als subsidie geldt en (3) transparantie en verantwoording zodat het publiek de voortgang kan volgen. Dat de eisen van het netwerk niet overbodig zijn, blijkt uit een EU-studie m.b.t. energiesubsidies die onder meer aantoont dat in 2022 in de Europese Unie voor 397 miljard euro energiesubsidies werden verstrekt.
  Lees meer over deze actie
• Protest tegen de betrokkenheid van Belgische banken bij vernietiging bossen
  Fairfin onderzocht samen met BOS+ de rol van de financiële sector bij ontbossing. Tropisch oerwoud en ander essentieel bos verdwijnt tegen ongeziene snelheid, met desastreuze gevolgen voor lokale gemeenschappen, ecosystemen én voor het klimaat wereldwijd. Belgische banken zijn betrokken bij bedrijven die op grote schaal bos vernietigen. De huidige wetgeving rond duurzame financiering blijkt tekort te schieten om bossen wereldwijd effectief te beschermen. Eind maart wordt het onderzoeksrapport gepubliceerd. Er komt ook een publieke actie waarbij (fictieve) bankiers en bomen het tegen elkaar opnemen tijdens een touwtrekwedstrijd. De actievoerders zijn nog op zoek naar vrijwilligers om mee aan het touw te trekken als boom of bankier of om als supporter aanwezig te zijn, om bankiers uit te joelen, een spandoek vast te houden en bomen aan te moedigen. Wees erbij op vrijdag 28 maart om 14u aan de Financietoren, Brussel
• Verzet je mee tegen de afschaffing van regels die het gebruik van GGO’s aan banden leggen
  In de loop van deze maand zullen EU-landen zich beraden over een Pools voorstel om alle veiligheidschecks van nieuwe GGO-gewassen die met nieuwe gentechnieken (NGT) zijn ontwikkeld overboord te gooien. Als het voorstel het haalt, vervallen niet alleen de veiligheidschecks maar ook de transparantie voor de consument (want de NGT’s moeten dan niet meer gelabeld worden) en wordt het mogelijk dat grote bedrijven patenten nemen op NGT’s (lees hier meer over de mogelijke gevolgen en over de gezamenlijke verklaring van meer dan 200 Europese middenveldorganisaties die ook door GvK werd ondertekend). Ook de Belgische regering beraadt zich momenteel over haar positie en die kan beslissend zijn voor wat er uiteindelijk uit de bus komt. Teken en verspreid daarom deze petitie die oproept om het Pools voorstel tot deregulatie te verwerpen.
  Meer achtergrond vind je in deze opinie in MO*
• Ondersteun actie tegen export van gevaarlijke pesticiden in het Zuiden
  Door wetenschappelijk onderzoek komen we steeds meer te weten over de kwalijke gevolgen van pesticiden. Ze worden gelinkt aan kanker, hormoonverstoring en dementie. Terecht besloot de Europese Unie daarom om schadelijke pesticiden te verbieden. Spijtig genoeg is dat niet het einde van het verhaal, want Europese bedrijven blijven gevaarlijke pesticiden produceren om ze te exporteren, onder meer naar Afrika; zo exporteerde Europa in 2018 meer dan 81.000 ton pesticiden die hier verboden zijn. Samen met enkele Afrikaanse partners is Broederlijk Delen daarom een petitie gestart gericht aan de Europese Unie en de Afrikaanse Unie om (respectievelijk) de uitvoer en de invoer van deze pesticiden te stoppen.
  Hier kan je de petitie tekenen en hier kan je het achtergronddossier lezen
• Tweedaagse studie- en inspiratiereis naar Wuppertal (Noordrijn – Westfalen) op 22 en 23 mei
  De Leuvense Natuur- en Biodiversiteitsraad (NBR) - Werkgroep Transitie en het House of Sustainable Transitions (VUB) brengen op 22 en 23 mei een 2-daags kennismakingsbezoek aan Wuppertal – stad van 350.000 inwoners in volle socio-ecologische transitie. Wie gaat er mee? Geïnteresseerde burgers, wetenschappers, politici, ambtenaren, middenveld-organisaties, non profit-organisaties, bedrijven... Gesprekspartners zijn de burgemeester, politici en medewerkers van de stad Wuppertal alsook diverse experten van het Wuppertal Institut für Klima, Umwelt und Energie, één van de grote Duitse ‘transitie-think tanks’, nauw verbonden met de Club of Rome. Tussendoor zijn bezoeken aan verschillende inspirerende transitieprojecten op het terrein gepland.
  Meer info? Mail naar vlaams-brabant@grootoudersvoorhetklimaat.be

• Antwerpen-Kempen: Als grootouder het veld op?
  Op donderdag 24 april 2025 om 11:00 u. plant het regioteam GvK Antwerpen een kennismakingsbezoek aan bioboerderij Herdershof in Bevel (Nijlen). Het wordt naar ieders voorkeur een sportieve, informatieve, recreatieve en culinaire uitstap. Meer over het programma (graag op voorhand inschrijven)
  Meer over dit programma (en graag op voorhand inschrijven)
• Mechelen
  Op 23 maart organiseert de VZW Weerbaar Mechelen “H2Operatie Park Kantvelde” in het teken van de Week van het Water en de Lenteschoonmaak van Mooimakers, in samenwerking met Natuurpunt en Klimaatneutraal Mechelen.
  Meer info over deze actie

• Onverzekerbaar door de klimaatverandering?
  Met de klimaatverstoring komen natuurrampen frequenter voor en zijn ze ook intenser en groter in omvang. Naast de klimaatverstoring zijn er nog andere factoren die de omvang van natuurrampen vergroten zoals de bevolkingstoename, groeiende rijkdom, de massale trek naar steden of net naar bosrijke gebieden, de toegenomen ontstekingsbronnen (gas, olie, barbecues, auto’s, haarden, …). Natuurrampen treffen ook vooral mensen in armere landen. Preventie en financiële bescherming, bijvoorbeeld in de vorm van verzekeringen, zouden daarom een hogere prioriteit moeten krijgen. Vele armen beschikken echter niet over de financiële middelen om zich goed te verzekeren, ook al omdat de verzekeringspremies stijgen om de toenemende kosten te dekken. Een klimaatoma beet zich vast in het thema dat ze in een boeiende blog heeft uitgewerkt.
  Wordt de wereld onverzekerbaar?
• Recyclage van kritieke en strategische materialen via stadsmijnbouw
  Het is cruciaal om kritieke en strategische materialen terug te winnen uit elektronica en elektrische apparaten, zo lezen we in het ‘witboek’ van onderzoeksinstelling TNO. Door in te zetten op de terugwinning van die materialen, verminderen we de (geopolitieke) afhankelijkheid van primaire grondstoffen en dragen we bij aan een duurzamere toekomst. Voor alle kritieke materialen werd in de studie een vertaalslag gemaakt naar hun effectieve verwerking. Gerichte beleidsmaatregelen, technologische innovaties en verbeterde samenwerking tussen belanghebbenden kunnen helpen de weg vrij te maken voor een efficiënter en effectiever recyclingsysteem voor kritieke en strategische grondstoffen.
• Grootste onderzoek van de waterkwaliteit in Vlaanderen via een burgerwetenschapscampagne
  Natuurpunt, Waterland, Bond Beter Leefmilieu, De Standaard en de KULeuven werken samen om via een groots opgezet onderzoek de waterkwaliteit in Vlaanderen te onderzoeken. Hoewel de waterkwaliteit de laatste 40 jaar gevoelig is verbeterd, blijft de kwaliteit van de Vlaamse waterlopen ondermaats. Van de 194 waterlopen en plassen in Vlaanderen voldoet er slechts één aan de (chemische en biologische) Europese normen. Het project is op zoek naar 5.000 mensen die een staal willen nemen uit stromend water in hun buurt. Hier kan je je inschrijven om mee te doen aan het onderzoek.
  Meer informatie over dit onderzoek
• 80% van de Belgen maakt zich zorgen om biodiversiteit
  Volgens de biodiversiteitsbarometer van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, maken steeds meer mensen zich zorgen over de biodiversiteit. Vooral vrouwen en jongeren onder de 34 jaar tonen een sterk bewustzijn over dit thema. Ondanks deze bezorgdheid blijft biodiversiteitsverlies voor veel Belgen een ‘ver-van-mijn-bedprobleem’. Ook voelen velen zich machteloos en twijfelen ze of hun individuele acties een verschil maken. Het merendeel van de Belgen (82%) vindt niettemin dat de overheid een actieve rol moet spelen in de bescherming en het herstel van de biodiversiteit.
  Meer over deze enquête
• Net Zero Banking Alliance heeft het moeilijk
  De Net Zero Banking Alliance (NZBA) is een groep toonaangevende internationale banken die zich ertoe verbinden hun activiteiten op het gebied van leningen, investeringen en kapitaalmarkten af te stemmen op de klimaatdoelstelling om tegen 2050 een broeikasgasuitstoot van nul te bereiken. Na de inauguratie van Trump blijkt nu dat bij de zes grootste Amerikaanse banken het hemd nader is dan de rok, want ze hebben alle hun NZBA-lidmaatschap opgezegd. Verwacht wordt dat dit vertrek geen direct effect zal hebben op de rest van de coalitie. Maar mogelijk leidt het vertrek van de Amerikaanse banken tot een versoepeling van enkele NZBA toetredingseisen. Kritische waarnemers vragen zich af wat een coalitie die als doel heeft om klimaatbeleid te versterken eigenlijk waard is als diezelfde coalitie geen sterk klimaatbeleid van zijn leden eist?
  Lees meer over de existentiële crisis van het NZBA
• Europa stelt boetes uit voor autobouwers die uitstootdoelstellingen niet halen
  Sinds dit jaar geldt er normaal een strengere Europese uitstootnorm voor nieuwe wagens. Die mogen gemiddeld nog 93,6 gram CO₂ per kilometer uitstoten. Als autoconstructeurs dat doel dit jaar niet halen, moeten ze normaal vanaf 2026 boetes betalen. Volgens de sector is die doelstelling echter onhaalbaar; de Commissie wil daarom twee jaar uitstel geven en de Europese auto-industrie zo meer ademruimte geven. De beslissing van de Commissie kan op weinig begrip rekenen bij experts die een snelle transitie voorstaan: “Het afzwakken van de EU-regels voor schone auto's beloont achterblijvers en levert de Europese auto-industrie weinig op, behalve dat ze op het gebied van elektrische voertuigen nog verder achteropraakt bij China. De EU dreigt zeer schadelijke onzekerheid te creëren over de overgang naar elektrische voertuigen in Europa.”

• Laten we eerlijk zijn – het laatste boek van Anuna De Wever
  Anuna De Wever raakte bij het brede publiek bekend als initiatiefneemster van de scholierenactie “Spijbelen voor het klimaat” en de jongerenklimaatmarsen in 2019 en als woordvoerster van “Youth for Climate”. In haar nieuwe boek ‘Laten we eerlijk zijn’ werkt ze haar overtuiging uit dat de crisis van ons klimaat enkel kan begrepen worden als onderdeel van een veel ruimere economische en maatschappelijke systeemcrisis.
  Bespreking van het boek
• Golfbanen nemen wereldwijd meer oppervlakte in dan zonneparken
  Bij nieuwe zonneparken horen we soms de kritiek: daar hebben we toch geen plek voor? Duitse onderzoekers zetten hier op een ludieke manier vraagtekens bij. Want hoe zit het met die tienduizenden golfbanen, die slechts een handvol mensen gebruiken? Een Duitse wetenschapper die zich normaal met onderzoek naar schone energie bezighoudt, heeft wereldwijd alle golfbanen en zonneparken in kaart gebracht. Uit zijn onderzoek (rapport in het Engels) blijkt dat golfbanen in negen van de tien landen met de meeste golfbanen meer plaats innemen dan zonneparken.
  Meer info (achter betaalmuur)