Bekijk deze nieuwsbrief in uw browser
Op de website van Change Inc. kijkt een interessant artikel terug op de effecten van de eerste (succesvolle) klimaatzaak waarin, na een klacht van de milieuactiegroep Urgenda, de rechter in 2015 de Nederlandse overheid verplichtte om meer actie te ondernemen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Door die uitspraak is het klimaatrecht internationaal in een stroomversnelling geraakt. Waar lange tijd hooguit enkele zaken per jaar werden aangespannen in Europa, werden in 2021 meer dan zestig overheden en bedrijven voor de rechter gesleept wegens het schenden van milieu- en klimaatafspraken. Alleen al de start van die eerste rechtszaak heeft dus voor een wereldwijd sneeuwbaleffect gezorgd.
Aanvankelijk richtten de actiegroepen zich vooral op overheden die onder andere op basis van het klimaatakkoord van Parijs gemakkelijker aansprakelijk konden worden gesteld dan bedrijven. Dat veranderde gaandeweg vanaf 2021; zo startte Milieudefensie vorige maand in Nederland een klimaatzaak tegen grootbank ING. Vanuit het bedrijfsleven komt veel kritiek op deze ‘juridisering’. Milieuorganisaties zijn het daar niet mee eens. Een democratisch land moet kunnen rekenen op toegankelijke rechtbanken die wetsovertredingen van wie dan ook onafhankelijk vaststellen en bestraffen.
In eigen land trok het Brusselse Hof van Beroep in november 2023 definitief een streep door het kwakkelende klimaatbeleid van onze overheden, stelt Klimaatzaak. Het Hof schreef daarbij meteen voor in hoeverre ze de Belgische uitstoot moet verminderen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. De rechters hebben op die wijze het debat over ‘wat’ er moet gebeuren nu definitief afgesloten. De bal ligt nu opnieuw in het kamp van de politici die het ‘hoe’ vorm moeten geven. Als enig gewest is Vlaanderen in cassatieberoep gegaan tegen het Klimaatarrest, met als voornaamste argument dat de reductiedoelstelling van 55 procent tegen 2030 onhaalbaar en onbetaalbaar zou zijn en dat er geen draagvlak is voor al te ambitieus klimaatbeleid.
Intussen blijkt ook de Arizona-regering te doen alsof er nooit een uitspraak in de Klimaatzaak is gevallen. Voor Klimaatzaak en haar medestanders rest er geen andere optie dan later dit jaar opnieuw naar de rechter te trekken met de vraag om dwangsommen op te leggen aan de Belgische federale en gewestelijke overheden die het arrest niet respecteren. Meer over de Belgische klimaatzaak
GvK is op zoek naar een coördinator.
We zoeken een coördinator die verantwoordelijk wordt voor het stroomlijnen en versterken van onze acties, om planningen op te maken en op te volgen en om problemen te signaleren aan het bestuur. Meer informatie vind je hier
