Bekijk deze nieuwsbrief in uw browser

• Onze campagne Klimaatsamenspraak: Wat is er aan de hand met het weer?
  Kan humor de wereld redden? Steven Vromman alias de Low Impact Man, doet alvast een poging met zijn Eco-comedy voorstelling. Met de nodige flair laat hij zien wat er aan de hand is met de wereld en wat er alsnog aan gedaan kan worden. Steven treedt op in Zulte (05/06), Kortrijk (06/06), Gent (12/06), Alken-Terkoest (13/06), Kortrijk (17/06) en Wevelgem (19/06).
  Lees er meer over op onze website
• 1 juni / Antwerpen: Stilte voor de Wereld
  Onze wereld staat in brand. De ecologische en humanitaire catastrofes stapelen zich op. ‘Wat kunnen wij als individu doen?’ is zo vaak de grote vraag. Het eerste dat we alvast kunnen doen is hierbij stil staan. Niet alleen, maar samen.
  Meer over dit initiatief (en gelijkaardige initiatieven elders in Vlaanderen)
• 4 juni / GvhK webinar: De genocide in Gaza
  De klimaatcrisis staat niet los van vele andere crises; de situatie in Gaza is daarvan een voorbeeld. Vele problemen zijn verknoopt en er is meer verbinding nodig om al die problemen op te lossen. Webinar met Willem Staes die voor 11.11.11. sinds lang de situatie in het Midden-Oosten volgt.
  Meer info op onze website
• 5 juni / Brussel: Duurzaam grondstoffengebruik voor een toekomstbestendige Belgische industrie
  Hoe creëer je duurzame toekomstperspectieven voor onze industrie, met aandacht voor weerbaarheid en werkgelegenheid? Hoe komen we tot een grondstoffenverbruik in evenwicht met de planetaire grenzen en blijven we lokaal ingebedde producten en diensten bieden? Een initiatief van de Federale Raad Duurzame Ontwikkeling. Wil iemand van deze studiedag een verslag maken voor onze website?
  Meer informatie over deze conferentie
• 7 tot 15 juni / Nationale Bio-week
  Tijdens deze week openen tientallen biologische producenten, winkels en verwerkers hun deuren en hebben ze allerlei activiteiten in petto. Overal in België kan je bio gaan ontdekken, proeven en bekijken. De Bio-week wil iedereen inspireren om nog vaker voor bio te kiezen.
  Meer over de bio-week
• 16 juni / Regiodag in Antwerpen
  Meer informatie hierna.
• 23 juni / GvhK-webinar: Lees je je kleinkinderen ook voor?
  Veel grootouders hebben de goede gewoonte om hun kleinkinderen voor te lezen. Als je zelf bekommerd bent om natuur en klimaat, wil je misschien ook kinderboeken hierover voorlezen. Maar hoe vind je geschikte boeken en hoe doe je dat? Marc ter Horst wil het over deze vragen hebben. Hij is een winnaar van een zilveren Griffel, de prijs voor de best geschreven kinderboeken van het afgelopen jaar.
  Meer over dit webinar
• 25 juni / De elektrische auto als onderdeel van het energiesysteem
  Excursie naar Utrecht, georganiseerd door BBL. De stad Utrecht is een pionier op vlak van integratie van mobiliteit en energie.
  Meer info en inschrijven
• 5 September / Save the date: Grootouders-picknick
  Dit jaar vindt onze picknick plaats in Labiomista (Genk), het biodivers park van onze ambassadeur Koen Van Mechelen

• 
  

  Kom naar de GvhK-regiodag op 16 juni.

  Grootouders voor het Klimaat heeft een tiental regionale afdelingen in Vlaanderen. Die afdelingen werken elk op hun eigen manier aan onze gemeenschappelijke doelstelling: een leefbare wereld voor alle kleinkinderen. Ze werken op erg diverse manieren, afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden en de mogelijkheden van de lokale Grootouders. Daarbij kunnen we veel van elkaar leren. Dat willen we doen op deze regiodag. Na een inleiding van GvhK-ambassadeur Eric Corijn, prof. em. VUB, met als onderwerp ‘Van onderuit werken aan de (klimaat)transitie’ komen onder meer de succesverhalen uit verschillende regio’s uitgebreid aan bod. Lees meer over deze regiodag.
  Graag op tijd inschrijven zodat we deze regiodag goed kunnen voorbereiden.
• GvhK tekent mee verklaring tegen het Omnibus-wetsvoorstel
  De Europese Commissie bereidt een wetsvoorstel voor dat eerder goedgekeurde belangrijke wetten rond duurzaamheid in het bedrijfsleven wil herzien ten koste van de bescherming van mensenrechten, arbeidsrechten en milieu. In een reactie heeft een coalitie van meer dan twintig middenveldorganisaties een verklaring ondertekend die de Europese Raad en het Europees Parlement oproept om dit voorstel niet goed te keuren. Door de koerswijziging zouden niet alleen de doelstellingen van deze wetten en het EU-engagement op vlak van een rechtvaardige transitie en mensenrechten ondermijnd worden, maar ook de geloofwaardigheid van de EU.
  Meer info op onze website (incl. link naar de ondertekende verklaring)
• GvhK is lid geworden van het AGE-platform
  Een inclusieve samenleving staat centraal in de visie en missie van AGE, wereldwijd het grootste netwerk van organisaties zonder winstoogmerk van en door ouderen. Het platform staat voor een inclusieve samenleving, gebaseerd op welzijn voor iedereen, solidariteit tussen generaties en het volledige recht om van het leven te genieten, deel te nemen aan de samenleving en eraan bij te dragen. De organisatie is zich ervan bewust dat de klimaatsverandering een grote invloed zal hebben op het welzijn van oudere personen. GvhK kan daarom een bijdrage leveren door onze concrete inzet voor het klimaat. In een gemeenschappelijke verklaring (Engels) hebben AGE en de European Youth Forum zich uitgesproken voor solidariteit tussen de generaties, ook met betrekking tot de klimaatverandering.
  Meer informatie op onze website
• GvhK ondersteunt oproep voor moratorium op diepzeemijnbouw
  Sinds geruime tijd besteedt GvhK aandacht aan de dreigende verstoring van de diepzee, die een essentiële rol speelt bij het reguleren van het klimaat en deel uitmaakt van het gemeenschappelijk erfgoed van de mensheid. Op de bodem van de diepzee liggen knollen die metalen zoals kobalt en nikkel bevatten die interessant zijn voor bijvoorbeeld batterijen voor smartphones en elektrische wagens. Vele bedrijven waaronder het Belgische DEME hebben dan ook plannen voor ontginning, ondanks de grote risico’s die dat met zich mee zou brengen. Ook heeft de Amerikaanse president Donald Trump een decreet ondertekend om de Amerikaanse ambities voor diepzeemijnbouw kracht bij te zetten, tegen internationale afspraken in.
  Het initiatief ‘The Ocean and Us’ heeft nu een oproep gelanceerd waarin alle wereldleiders worden aangemaand zich uit te spreken tegen diepzeemijnbouw, ook al omdat studies aantonen dat we onze vraag naar nieuwe metalen aanzienlijk kunnen verminderen door metalen terug te winnen uit afvalstromen. Hier lees je meer over ‘The Ocean and Us’; je kan het initiatief ook financieel ondersteunen en de petitie ondertekenen.
  Bekijk ons webinar over dit onderwerp
• Doe mee aan de Grote Voedselkaart
  Burgerwetenschap, waarbij burgers deelnemen aan een wetenschappelijk project, is in opmars. Denk maar aan het succesvolle CurieuzeNeuzen waarbij burgers de luchtkwaliteit in hun omgeving mee onderzochten. Door mee te doen aan ‘De grote voedselkaart’ ga je op ontdekking in je buurt en deel je je ervaring over jouw ‘voedselomgeving’ die de plekken in je buurt omschrijft waar je voedsel kunt kopen of eten, welke voedingsproducten je er kunt vinden, hoeveel die kosten en hoe aantrekkelijk die worden gepresenteerd. Door je mening te geven, help je je gemeente en de Vlaamse overheid om een gezondere, duurzamere voedselomgeving te creëren voor jezelf en anderen.
  Lees meer over dit project

• Welke landbouw is ‘strategisch’?
  Naar aanleiding van de oproep van de Boerenbond om het water voor ‘de landbouw’ als prioritair te aanzien, schreven enkele leden van de West-Vlaamse milieufederatie een interessant opinieartikel. Volgens de auteurs gaat het hier niet om een onschuldige oproep maar om een zoveelste poging om ‘de’ landbouw als strategische sector te beschouwen. Dat wil zeggen dat de landbouw als sector voorrang zou moeten krijgen op andere sectoren zoals natuur, ruimtelijke ordening en milieu. Bij extreme droogte zijn het nu drinkwater, natuur die blijvende schade zou oplopen, en het laven van vee die voorrang krijgen. Daar zou nu ‘landbouw’ bijkomen. Maar over welke landbouw spreken we dan? De landbouw die aardappelen voor exportfrieten naast groenten stapelt in een kwetsbaar landschap? De landbouw die boeren overkop doet gaan en de bedrijven en winsten concentreert in enkele handen? Het beleid moet dit voorstel niet volgen en kan kiezen voor wat echt strategisch is: drinkwater, voedingsbeleid, natuur en een boer die met zijn landschap werkt.
  Lees hier het opiniestuk
• Elke euro geïnvesteerd in natuurherstel levert een veelvoud aan baten op
  De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) en de universiteit van Luik becijferden op vraag van Natuurpunt en het Wereldnatuurfonds de baten van investeringen in natuurherstel. Zij stelden vast dat deze investeringen meer dan rendabel zijn. Voor een concrete studie over het Kastanjebos in Herent komen ze - over een periode van 100 jaar - zelfs uit op 51 euro aan baten voor elke geïnvesteerde euro. Minstens even belangrijk is de terugverdientijd, die er op 7 jaar ligt. Deze baten nemen niet altijd de vorm aan van financiële inkomsten die terugvloeien naar de partij die investeert, maar ook van besparingen in uitgaven bij verschillende diensten van de overheid waardoor extra middelen vrijkomen binnen de overheidsbudgetten. Natuurverenigingen willen met de resultaten van deze studie de overheid de hand reiken om een ambitieus natuurherstelplan voor Vlaanderen te ontwikkelen. Overigens gaf Reine Spiessens van WWF hierover een webinar voor GvK.
  Meer over deze studie
• Een eerste rechtszaak rond klimaatadaptatie
  Samen met vele anderen wachten de Grootouders op de uitspraak van het Hof van Cassatie in de Klimaatzaak, waarin de Belgische staat en het Brusselse en Vlaamse Gewest veroordeeld werden voor hun nalatig klimaatbeleid en een reductiedoelstelling kregen opgelegd van ten minste 55% op het volledige Belgisch grondgebied in 2030 ten opzichte van 1990. Via de Klimaatzaak wordt het inperken van de uitstoot van broeikasgassen beoogd om op die wijze de effecten van de klimaatverstoring af te zwakken (mitigatie).
  Daarnaast is het evenwel ook belangrijk dat we ons met zijn allen gaan voorbereiden om de nadelige effecten van de klimaatverstoring op het dagelijkse leven zo goed mogelijk op te vangen (adaptatie). Vooral stedelijke gebieden en hun inwoners zijn extra kwetsbaar voor de impact van de klimaatverandering. Zo koelen steden bijvoorbeeld minder snel af (het hitte-eilandeffect), en is er ook een verminderde doorlaatbaarheid van grond als gevolg van verharding, waardoor het risico op overstroming toeneemt. Dat gebeurt te weinig in het Brussels Gewest, vindt de vzw We Are Nature die samen met meer dan duizend inwoners het ruimtelijk beleid van de regio hekelt dat, onder meer, projectontwikkelaars te veel vrij spel laat. Om die redenen heeft de vzw nu een rechtszaak aangespannen tegen het gewest; het is de eerste keer dat dit gebeurt.
  Lees meer over deze baanbrekende zaak
• Europese ‘groene’ investeringen bevatten miljarden in fossiele-brandstofgiganten
  In 2024 hadden banken en andere vermogensbeheerders via zogenaamde “groene” fondsen die zogenaamd een duurzame economie bepleiten beleggingen ter waarde van meer dan 33 miljard dollar in de grootste oliemaatschappijen, zo blijkt uit een onderzoek van o.m. The Guardian. Het gaat om ‘groene’ fondsen die vallen onder de EU-verordening inzake duurzame financiering (SFDR), die in 2021 van kracht werd. De tien grootste CO2-uitstoters, waaronder TotalEnergies, Shell, ExxonMobil, Chevron en BP, waren daarbij goed voor 60% van alle groene investeringen, goed voor een totaalbedrag van $ 21 miljard.
  Meer over dit onderzoek
• Alomtegenwoordig plastic zorgt voor desastreuze milieueffecten
  De milieuproblemen die plastics veroorzaken, zijn sinds geruime tijd bekend, maar de vele onderzoeken naar hun schadelijke effecten tonen aan dat de problemen veel omvattender zijn dan tot nu toe werd gedacht. In de afgelopen decennia is plastic ontdekt in de verste uithoeken van de wereld, van de top van de Franse Pyreneeën tot volledig onbewoonde eilanden; de zeebodem is intussen bezaaid met microplasticvezels. De microplastics dringen dus overal door. Zo haalde bij een recent onderzoek een van de onderzochte kuikens van de sabelbekpijlstormvogel een verontrustend record: het kuiken was 80 dagen oud en had 778 stukjes plastic in zijn lichaam.
  Is de plastic-tsunami nog te stoppen? Terwijl de productie van plastic blijft stijgen, houden de huidige recyclingprocessen geen gelijke tred en blijken traditionele conserveringsmaatregelen niet effectief. We moeten plasticvervuiling en de gevolgen ervan voor de gezondheid bij de bron aanpakken, zeggen experts. Dat betekent: de plasticproductie afremmen. Al meer dan twee jaar onderhandelen meer dan 175 landen over een wettelijk bindend wereldwijd plasticverdrag dat maar niet goedgekeurd geraakt. Vele onderhandelaars willen niet echt gaan voor productiebeperking, want plastic wordt voornamelijk gewonnen uit fossiele brandstoffen en is een belangrijke grondstof voor veel landen en bedrijven. Een interessante analyse van het plasticprobleem (Engels)
  Lees hier het rapport Belgische Mariene Strategie 2024 dat onder meer inzoomt op het ecosysteem van de Belgische Noordzee

• Hoeveel PFAS zit er in de eieren van mijn legkippen?
  Eet geen eieren van eigen kippen (advies Nederlandse overheid) of eet maximaal twee eieren per week (advies van het Vlaams Departement Zorg)… “Welk advies moet ik nu volgen?”, vroeg een bezorgde grootouder zich af. Hij zocht naar een antwoord en ging daarbij grondig te werk, om uit te komen bij het besef dat de woensdagmiddagen met pannenkoeken van eigen eieren voor de kleinkinderen geen goed idee zijn. Hij eindigt met de oproep aan zijn gemeentebestuur om eieren uit eigen kippenhok breder te laten testen op PFAS en de resultaten breed kenbaar te maken en hoopt dat alle gemeenten in Vlaanderen hetzelfde doen.
  Lees het verhaal
• Landbouw als ‘strategische sector’ (nogmaals)
  Kortom: het ‘strategische’ lijkt sterk op een economische façade – een gimmick, die de aandacht moet afleiden van wat er zich hier echt afspeelt: de boer en het landschap zijn uitgeput. De kwetsbaarheid van het landbouwgebied is geen toeval, maar een gevolg van politieke keuzes.
  Overgenomen uit het opiniestuk: Welke landbouw is strategisch in tijden van droogte?
• We leven niet in de markt, we leven op aarde
  "We hebben een economie gebouwd op de aanname dat er altijd méér komt. Meer productie, meer consumptie en meer winst. De basis achter die groei is een stabiel klimaat en gezonde ecosystemen. Als die wegvallen, dan keldert het hele bouwwerk.” Kees Klomp in zijn nieuwe boek: ‘Ecoliberalisme’.
  Meer over dit boek